Page 229 - biologia 7
P. 229

8.5      Zdrowie – stan równowagi organizmu




          Podejmij temat










          Czy zawsze łatwo można rozpoznać
          osobę chorą?




          Zdrowie a choroba

          Według WHO zdrowie jest stanem pełnego dobrego samopoczucia fizycz-        Zdrowie – dobre samopoczucie
          nego,  psychicznego  i  społecznego,  umożliwiającym  sprawne  prowadzenie   fizyczne, psychiczne i społeczne
          życia społecznego oraz w sferze ekonomicznej. Nie jest to jedynie brak choro-  organizmu umożliwiające sprawne
          by czy zniedołężnienia . Zdrowie fizyczne oznacza brak nieprawidłowości    prowadzenie życia społecznego oraz
                              1
          w budowie narządów i ich funkcjonowaniu, a zdrowie psychiczne – pozy-      w sferze ekonomicznej.
          tywne nastawienie, zrównoważone emocje. Zdrowie społeczne oznacza
          zdolność nawiązywania i rozwijania właściwych relacji z ludźmi. Definicja   1   Według Leksykonu NIZP-PZH,
          zdrowia jest ważna, ponieważ podkreśla, że osoby chore to też takie, w przy-  http://leksykon.pzh.gov.pl/index.php/
          padku których objawy choroby są nieoczywiste lub niewidoczne. W dziale 6   Zdrowie, dostęp: 09.06.2022 r.
          opisaliśmy depresję, której początkowe objawy nie są łatwo rozpoznawalne.
          Niektórzy chorzy ukrywają też objawy chorób, bojąc się, że mogą zostać wy-
          kluczeni ze społeczności. Z drugiej strony – niektóre zaburzenia, np. jąkanie się,
          nie są chorobą, ale mogą być jako takie postrzegane przez osoby z otoczenia.
             W zdrowym organizmie poszczególne układy współpracują ze sobą. Dzię-
          ki temu przebiegające w nim procesy życiowe są stabilne i jest utrzymana
          homeostaza. Podczas choroby homeostaza zostaje zaburzona, np. zatrucie     Choroba – odwrotność zdrowia;
          pokarmowe wywołuje wymioty lub biegunkę, co pociąga za sobą odwodnie-      zaburzenie struktury lub funkcji
          nie, które z kolei zaburza równowagę wodną i poziom minerałów w organi-    elementów organizmu.
          zmie, a w konsekwencji ogólne osłabienie.


          Podział chorób
          Najogólniej choroby możemy podzielić na zakaźne i niezakaźne. Choroby
          zakaźne są wywoływane przez drobnoustroje chorobotwórcze: bakterie, wiru-
          sy, grzyby (tab. 8.1). Nazwano je zakaźnymi, ponieważ łatwo się przenoszą mię-
          dzy organizmami. Do zachorowania dochodzi przez kontakt bezpośredni lub
          pośredni (wydzieliny zwierząt i człowieka). Wyróżnia się również choroby pa-
          sożytnicze, w których czynnikiem chorobotwórczym są pasożytnicze protisty,
          płazińce i nicienie. W dawnej klasyfikacji te choroby zaliczano do zakaźnych.

                                                                                   227



                                                                                                              06.12.2022   16:43:47
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   227
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   227                                                              06.12.2022   16:43:47
   224   225   226   227   228   229   230   231   232   233   234