Page 94 - biologia 7
P. 94
Profi Wybrane choroby
Profilaktykalaktyka
Profi laktyka
układu krążenia
Choroby układu sercowo-naczyniowego
Nadciśnienie tętnicze
Jest najczęstszą chorobą układu krążenia. Uważa się ją za chorobę społeczną.est najczęstszą chorobą układu krążenia. Uważa się ją za chorobę społeczną.est najczęstszą chorobą układu krążenia. Uważa się ją za chorobę społeczną.est najczęstszą chorobą układu krążenia. Uważa się ją za chorobę społeczną.est najczęstszą chorobą układu krążenia. Uważa się ją za chorobę społeczną.est najczęstszą chorobą układu krążenia. Uważa się ją za chorobę s
J J J J J
Co trzeci dorosły Polak może być nią dotknięty.
Przyczyny: nadwaga i otyłość, nadmierne spożywanie sodu (głównie w postaci nadwaga i otyłość, nadmierne spożywanie sodu (głównie w postaci nadwaga i otyłość, nadmierne spożywanie sodu (głównie w postaci nadwaga i otyłość, nadmierne spożywanie sodu (głównie w postaci nadwaga i otyłość, nadmierne spożywanie sodu (głównie w postaci nadwaga i otyłość, nadmierne spożywanie sodu (głównie w postaci
• Zdrowy tryb życia (tzn. wysypianie soli kuchennej), stres i czynniki genetyczne (rzadziej).
się, właściwa dieta, codzienna Objawy: podwyższone ciśnienie krwi, takie, w którym ciśnienie skurczowe wynosi podwyższone ciśnienie krwi, takie, w którym ciśnienie skurczowe wynosi podwyższone ciśnienie krwi, takie, w którym ciśnienie skurczowe wynosi podwyższone ciśnienie krwi, takie, w którym ciśnienie skurczowe wynosi podwyższone ciśnienie krwi, takie, w którym ciśnienie skurczowe wynosi podwyższone ciśnienie krwi, takie, w którym ciśnienie skurczowe wynosi
aktywność fi zyczna).
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie rozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg lub więcej; objawy nie ozkurczowe 90 mm Hg
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie r
• Rozwijanie umiejętności są wyraźnie odczuwalne.
radzenia sobie w stresujących
sytuacjach. Zagrożenia: nieleczona choroba powoduje m.in. upośledzenie funkcji nerek, nieleczona choroba powoduje m.in. upośledzenie funkcji nerek, nieleczona choroba powoduje m.in. upośledzenie funkcji nerek, nieleczona choroba powoduje m.in. upośledzenie funkcji nerek, nieleczona choroba powoduje m.in. upośledzenie funkcji nerek,
niewydolność naczyń wieńcowych – chorobę niedokrwienną sercachorobę niedokrwienną sercachorobę niedokrwienną sercachorobę niedokrwienną sercachorobę niedokrwienną serca, przerost przerost przerost
• Kontrolowanie masy ciała
(BMI) i utrzymywanie jej mięśnia lewej komory serca i niewydolność serca. Gwałtowny wzrost ciśnienia . Gwałtowny wzrost ciśnienia . Gwałtowny wzrost ciśnienia . Gwałtowny wzrost ciśnienia . Gwałtowny wzrost ciśnienia
t t t t
na prawidłowym poziomie. tętniczego może spowodować pęknięcie tętnic. Gdy pękną naczynia krwio-ętniczego może spowodować pęknięcie tętnic. Gdy pękną naczynia krwio-ętniczego może spowodować pęknięcie tętnic. Gdy pękną naczynia krwio-ętniczego może spowodować pęknięcie tętnic. Gdy pękną naczynia krwio-ętniczego może spowodować pęknięcie tętnic. Gdy pękną naczynia krwio-
n n n n
nośne w mózgu, krew wylewa się z uszkodzonych naczyń i dochodzi do ośne w mózgu, krew wylewa się z uszkodzonych naczyń i dochodzi do ośne w mózgu, krew wylewa się z uszkodzonych naczyń i dochodzi do ośne w mózgu, krew wylewa się z uszkodzonych naczyń i dochodzi do ośne w mózgu, krew wylewa się z uszkodzonych naczyń i dochodzi do udaru
• Niepalenie tytoniu i unikanie
przebywania w pobliżu palaczy. krwotocznego mózgu.
• Wykonywanie kontrolnych
pomiarów ciśnienia krwi.
Miażdżyca
Jest chorobą naczyń krwionośnych.
ściana zdrowej owej
ściana zdr Przyczyny: najczęściej nieprawidłowa dieta, zawierająca zbyt mało warzyw najczęściej nieprawidłowa dieta, zawierająca zbyt mało warzyw
i owoców, a zbyt dużo tłuszczów zwierzęcych. Na wewnętrznych ścianach na-woców, a zbyt dużo tłuszczów zwierzęcych. Na wewnętrznych ścianach na-
tętnicy i o
czyń krwionośnych odkładają się złogi cholesterolu, soli wapnia, krwinki i fi -wionośnych odkładają się złogi cholesterolu, soli wapnia, krwinki i fi -
czyń kr
br
bryna, tworząc tzw. blaszkę miażdżycową. To powoduje zmniejszony przepływ yna, tworząc tzw. blaszkę miażdżycową. To powoduje zmniejszony przepływ
uszkodzenie odzenie
uszk krwi przez zmienione chorobowo naczynia. Do tkanek dopływa mniejsza ilość
w
wewnętrznej ewnętrznej
po krwi, a co za tym idzie – mniejsza ilość tlenu i substancji przez nią transporto-
powierzchni ściankiwierzchni ścianki
wanych.
Objawy: zależą od miejsca uszkodzonych naczyń krwionośnych i zaawansowa-
tworzenie orzenie
tw
się blaszki nia choroby. Zwykle są wynikiem gorszego ukrwienia mięśni lub mózgu, co jest
się blaszki
miażdży
miażdżycowejcowej powodem szybszego męczenia się mięśni podczas wysiłku, kłopotów z koncen-
tracją i pamięcią.
r rozrost blaszki ozrost blaszki Zagrożenia: niedokrwienie tkanek w skrajnych przypadkach może doprowadzić
miażdżycowejcowej
miażdży do ich martwicy. Blaszka miażdżycowa utrudnia przepływ krwi w naczyniach
wieńcowych i w naczyniach mózgu. Płynąca zbyt wolno krew może zakrzep-
nąć i całkowicie zatkać światło naczynia. Gdy dojdzie do tego w naczyniach
zamknięcie światła wieńcowych, serce przestaje otrzymywać tlen i glukozę – rozwija się choroba
zamknięcie światła
tętnicy przez zakrzep y przez zakrzep
tętnic
krwi (zator tętniczy)wi (zator tętniczy)
kr niedokrwienna serca lub następuje zawał mięśnia sercowego. Równie niebez-
pieczne jest zablokowanie lub pęknięcie naczyń krwionośnych w mózgu.
92
06.12.2022 16:40:24
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 92
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 92 06.12.2022 16:40:24