Page 20 - biologia 8

Charakterystyka mitozy i mejozy
Zanim komórka ulegnie podziałowi, jej materiał genetyczny zostaje skopiowany w trakcie replikacji. Istotą każdego
z podziałów – zarówno mitozy, jak i mejozy – jest rozdzielenie do komórek potomnych materiału genetycz-
nego komórki rodzicielskiej. Następnie dochodzi również do podziału cytoplazmy i organelli komórko-
wych. Mitoza prowadzi do powstania 2 komórek potomnych o takiej samej liczbie chromosomów, jaką miała
komórka wyjściowa. W wyniku mejozy wytwarzane są 4 komórki o dwa razy mniejszej liczbie chromosomów
w porównaniu z ich liczbą w komórce rodzicielskiej.

Przebieg mitozy
Mitotycznie mogą się dzielić zarówno komórki haploidalne (1n), jak i diploidalne (2n). Komórki budujące różne struktury Utworzenie Ustawienie Rozdzielenie Odtworzenie jądra
organizmu różnią się pod względem zdolności do podziałów. Przykładowo u człowieka niektóre komórki, np. naskórka chromosomów chromosomów chromatyd komórkowego,
czy nabłonka jelita, dzielą się często, podczas gdy inne, np. komórki serca lub układu nerwowego, tracą zdolność do i zanik otoczki w komórce budujących każdy podział organelli
podziałów w trakcie swojej specjalizacji, czyli przygotowania do określonej funkcji w organizmie. jądrowej. w miejscu jej z chromosomów do i powstanie
Mitoza składa się z kilku etapów – przedstawionych na ilustracjach obok. Obejmują one m.in. uformowanie chromoso- przyszłego podziału. 2 biegunów komórki.
mów, a następnie rozdzielenie chromatyd budujących każdy z nich do powstających komórek potomnych. 2 komórek
potomnych.

Przebieg mejozy
Mejoza prowadzi do wytworzenia gamet. Kolejne etapy obu podziałów mejotycznych przedstawiono na ilustracjach.
Proces ten mogą przejść komórki diploidalne, z których – w wyniku 2 następujących bezpośrednio po sobie podziałów II podział mejotyczny
– powstają 4 haploidalne komórki potomne.
Podczas drugiego podziału mejotycznego, przypominającego mitozę, rozdzielane są chromatydy budujące każdy
I podział mejotyczny z chromosomów.
Podczas pierwszego podziału mejotycznego dochodzi do zmniejszenia (redukcji) liczby chromosomów o połowę.
(Z tego powodu mejoza bywa określana jako podział redukcyjny). Dzieje się tak, ponieważ chromosomy homologiczne
łączą się w pary, a następnie rozdzielają się, wędrując do 2 komórek potomnych powstających podczas tego podziału.

Powstanie
Utworzenie Ustawienie par Rozdzielenie Rozdzielenie organelli Przygotowanie Ustawienie Rozdzielenie chromatyd
chromosomów, połączenie chromosomów chromosomów i cytoplazmy; powstanie komórek do chromosomów budujących każdy 4 haploidalnych
się chromosomów homologicznych homologicznych 2 komórek potomnych, drugiego podziału w komórkach z chromosomów do komórek
homologicznych w pary w komórce w miejscu do 2 biegunów które mają dwa razy mejotycznego. w miejscu ich biegunów dzielących
i zanik otoczki jądrowej. jej przyszłego podziału. komórki. mniej chromosomów niż przyszłego podziału. się komórek. potomnych.
komórka rodzicielska.
I podział II podział

18