Page 62 - biologia 8
P. 62
Więcej na temat
Jak powstawała teoria doboru naturalnego?
W 1831 r. młody Darwin został przyjęty jako przyrodnik na wyprawę badaw-
czą na okręcie Beagle [czyt. bigel]. W ciągu 5 lat podróży badacz opłynął
kulę ziemską. Odwiedził m.in. Amerykę Południową, wyspy Galapagos, Nową
Zelandię i Australię. W czasie podróży prowadził obserwacje geologiczne,
dokonywał odkryć skamieniałości, porównywał budowę zwierząt żyjących Karol Darwin (po lewej) żył w tych
na odwiedzanych lądach i sporządzał bardzo staranne notatki. Szczególnie samych czasach co ojciec genetyki
– Grzegorz Mendel (po prawej).
zaciekawiły go wyspy Galapagos, które leżą na Oceanie Spokojnym, w odle- Obaj prowadzili badania związane
głości ok. 900 km od Ameryki Południowej. Przyrodnik zadawał sobie pytanie, z mechanizmami dziedziczenia
jak mogło dojść do zasiedlenia tak odseparowanego lądu. Zwrócił uwagę, i ewolucją, a ich wyniki prowadzą
że żyją tam gatunki podobne do tych południowoamerykańskich, a jednak do podobnych wniosków
o cechach charakterystycznych tylko dla nich. Darwin dużo uwagi poświęcił
ptakom. Zaobserwował, że te żyjące na wyspach są podobne do znanych mu zięb z kontynentu, jednak różnią się
budową dziobów. Stwierdził, że różnice te wynikają ze spożywania odmiennego pokarmu. Założył, że obserwowane
ptaki miały wspólnego przodka przybyłego z kontynentu. Osobniki odizolowane od tych na kontynencie musiały
się dostosować do nowych warunków, np. dostępnego pokarmu. Po powrocie z wyprawy i wieloletniej analizie
zebranych danych w 1859 r. Darwin opublikował swoje przemyślenia w znanej książce O pochodzeniu gatunków
drogą doboru naturalnego.
Opisano 14 gatunków zięb Darwina. Różnią się między innymi dziobami, które są przystosowaniem do określonego rodzaju
pokarmu
Dobór sztuczny – działanie człowieka
Dobór sztuczny to zabiegi hodowlane, w których wykorzystuje się naturalną zmienność organizmów. Jednak w tym
wypadku selekcji przeżywających i rozmnażających się zwierząt dokonuje nie środowisko, ale człowiek (tab. 2.1).
Ludzkie potrzeby i upodobania doprowadziły np. do wytworzenia różnych ras psów z udomowionego wilka (il. 2.23).
Wiele z nich nie potrafiłoby przeżyć w środowisku przyrodniczym. Ich istnienie i rozmnażanie się jest wspomagane
przez człowieka. Niestety krzyżowanie zwierząt nakierowane na cechy zewnętrzne lub związane z zachowaniem
często prowadzi do powstawania form podatnych na choroby i żyjących krócej. Na przykład buldogi francuskie mają
problemy z oddychaniem, chrapią, cierpią na schorzenia oczu i źle znoszą upały.
60