Page 119 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 119

Podział reakcji chemicznych ze względu na efekty                           Reakcja egzotermiczna – reakcja
          im towarzyszące                                                            chemiczna, podczas której energia
                                                                                     w postaci ciepła jest oddawana
          Reakcjom chemicznym towarzyszą, oprócz przemiany substratów w produk-      do otoczenia.
          ty, zmiany energii, najczęściej są to zmiany temperatury. Występują w po-  Reakcja endotermiczna – reakcja
          staci ciepła:                                                              chemiczna, podczas której energia
          •  oddawanego do otoczenia – reakcja egzotermiczna (doświadczenie 15.),    w postaci ciepła jest pobierana
          •  pochłanianego z otoczenia – reakcja endotermiczna (doświadczenie 16.).  z otoczenia.


          A.                                  B.























                                                                                     4.4    Po wrzuceniu tabletki
                                                                                     musującej do wody całość staje
                                                                                     się chłodniejsza. Jest to przykład
                                                                                     reakcji endotermicznej
         4.3    Reakcja endotermiczna (A.), reakcja egzotermiczna (B.)

          Poniżej w tabeli podane zostały przykłady obu tych reakcji.



                Reakcja egzotermiczna              Reakcja endotermiczna
          spalanie węgla kamiennego w piecu  pieczenie ciasta

          spalanie drewna w kominku          gotowanie jajka
                                                                                     4.5    Zarówno ogień świecy, jak
          spalanie gazu ziemnego w kuchence  fotosynteza
                                                                                      i jej stopiona część są cieplejsze
          spalanie parafiny w świecy         tabletka musująca umieszczona w wodzie  niż przed zapaleniem. Jest to
                                                                                     przykład reakcji egzotermicznej


          Inne substancje wpływające na reakcje chemiczne
          W wielu procesach stosuje się substancje, które zwiększają szybkość reakcji   Katalizator – substancja, która
          chemicznej. Takie odczynniki nazywamy katalizatorami. Wprowadzone          zwiększa szybkość reakcji chemicznej,
          do mieszaniny reakcyjnej nie zużywają się i można je wykorzystać wiele razy.   ale sama nie ulega zużyciu w trakcie jej
          Spróbujmy przeprowadzić doświadczenie, które obrazuje ich działanie.       trwania.

                                                                                   117
   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124