Page 59 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 59

18
 1
 H                                                                                            He
 1  1                                                                                        2
 Wodór  liczba atomowa                                                                         Hel
            Przykład 5.
 1,01  2  Mg  symbol pierwiastka chemicznego    13        14       15       16        17      4,00
 Li  Be  12  Mg                                 B         C        N        O         F       Ne
            Podaj przybliżoną masę atomową glinu.
 2  3  4  nazwa pierwiastka chemicznego  Magnez  12  5   6        7        8         9       10
 Lit  Beryl  Magnez                             Bor     Węgiel    Azot      Tlen     Fluor    Neon
            Etaptomowa, u
 6,94  9,01  24,31  masa a                   Rozwiązanie  12,01   14,01     15,99    19,00    20,18
           24,31
                                                10,81
 Na  Mg     1.  Odszukaj glin, o symbolu        Al        Si       P         S       Cl       Ar
 3  11  12                                     13        14       15        16      17       18
 Sód  Magnez  chemicznym Al,                    Glin    Krzem     Fosfor   Siarka    Chlor    Argon
                              11
                    10
 30,00  24,31  3  4  5  6  7  8  9  w układzie okresowym.  12  26,98  28,09  30,97  32,07  35,45  39,95
 K  Ca  Sc  Ti  V  Cr  Mn  Fe  Co  Ni  Cu  Zn   Ga       Ge        As       Se       Br       Kr
 4  19  20  21  22  23  24  25  26  27 2.  Odczytaj masę atomową     m 31  = 26,98 u  33  34  35  36
                            29
                                     30
                   28
                                                        32
                                              Al
                                                Gal
                   Nikiel
                             Miedź
 Potas  Wapń  Skand  Tytan  Wanad  Chrom  Mangan  Żelazo  Kobalt glinu i zaokrąglij ją do   Cynk  m  ≈ 27 u  German  Arsen  Selen  Brom  Krypton
                    58,69
 39,10  40,08  44,96  47,87  50,94  52,00  54,94  55,85  58,93  liczby całkowitej. 63,55  65,39  Al 69,72  72,61  74,92  78,96  79,90  83,80
 Rb  Sr  Y  Zr  Nb  Mo  Tc  Ru  Rh  Pd  Ag  Cd  In       Sn       Sb        Te        I       Xe
 5  37  38  39  40  41  42  43  44  45 3. Podaj odpowiedź.  48  Odpowiedź: Masa atomowa glinu wynosi w przybliżeniu 27 u.
                            47
                                               49
                   46
                                                                                     53
                                                                 51
                                                                                             54
                                                                           52
                                                        50
 Rubid  Stront  Itr  Cyrkon  Niob  Molibden  Technet  Ruten  Rod  Pallad  Srebro  Kadm  Ind  Cyna  Antymon  Tellur  Jod  Ksenon
 85,47  87,62  88,91  91,22  92,91  95,94  97,91  101,07  102,91  106,42  107,87  112,41  114,82  118,71  121,76  127,60  126,90  131,29
 Cs  Ba  La  Hf  Ta  W  Re  Os  Ir  Pt  Au  Hg  Tl       Pb        Bi       Po       At       Rn
 6  55  56  57  72  73  74  75  76  77 Jak poprawnie odczytywać liczby atomów w cząsteczkach?  85  86
                   78
                                                                  83
                                               81
                                                        82
                            79
                                                                           84
                                     80
 Cez  Bar  Lantan  Hafn  Tantal  Wolfram  Ren  Osm  Iryd  Platyna  Złoto  Rtęć  Tal  Ołów  Bizmut  Polon  Astat  Radon
          192,22 już, że atomy muszą się ze
                                               204,38
                                                                  208,98
                                                         207,20
                                                                           208,98
 132,91  137,33  138,91  178,49  180,95  183,84  186,21  190,23  Wiesz   195,08  196,97  200,59sobą trwale połączyć, aby powstała czą-  209,99  222,02
                                                          Fl
                             Rg
                                                                            Lv
                                      Cn
           Mt
                                                                  Mc
                                                Nh
                    Ds
 Fr  Ra  Ac  Rf  Db  Sg  Bh  Hs  steczka. Żeby odróżnić pojęcie atomu od pojęcia cząsteczki, wprowadzono   Ts  Og
 7  87  88  89  104  105  106  107  108  109 specjalny system zapisu.  112  113  114  115  116  117  118
                   110
                            111
 Frans  Rad  Aktyn  Rutherford  Dubn  Seaborg  Bohr  Has  Meitner  Darmsztadt  Roentgen  Kopernik  Nihonium  Flerow  Moscovium  Liwermor  Tennessine  Oganesson
 223,02  226,03  227,03  261,11  263,11  265,12  264,10  269,10  268,10  281,10  280  285  284  289  288  292  Jeśli po prawej stronie symbolu pier-
                                                                                               294
                                                                                     294
            Zapis z użyciem     Ogólna interpretacja                                 wiastka chemicznego nie znajduje się
 Ce  Pr  Nd  Pm  symbolu lub wzoru   Gd  Tb     Dy       Ho        Er      Tm        Yb       Lu
                    Eu
                                                         Łączna liczba atomów
                                                                                     żadna cyfra, oznacza to, że w domyśle
                                       zapisu
                   63
 58  59  60  61  62 Sm chemicznego  64  65    66        67       68       69        70  jest jeden atom. Np. zapis CCl  należy
                                                                                             71
 metale  Cer  Prazeodym  Neodym  Promet  Samar  Europ  Gadolin  Terb  Dysproz  Holm  Erb  Tul  Iterb  Lutet   4
                                                                                     rozumieć jako C Cl  (cząsteczka składa
 140,12  140,91  144,24  144,91  150,36  151,96  157,25  158,93  162,50  164,93  167,26  168,93  173,04  174,97  1  4
                   H          jeden atom wodoru        jeden atom wodoru             się z jednego atomu węgla i czterech
                                                                                     atomów chloru).
 niemetale  Th  Pa  U  Np  Pu  Am  Cm  Bk       Cf        Es      Fm       Md        No        Lr
 90  91  92  93  94  95    96  jedna dwuatomowa   98    99      100       101      102       103
                                     97
                   Ameryk
                                                                  Ferm
 Tor  Protaktyn  Uran  Neptun  Pluton  H 2  Kiur  Berkel  Kaliforn  dwa atomy wodoru  Mendelew  Nobel  Lorens
                                                        Einstein
                              cząsteczka wodoru
 232,04  231,04  238,03  237,05  244,06  243,06  247,07  247,07  251,08  252,09  257,10  258,10  259,10  262,11
                  2H          dwa atomy wodoru         dwa atomy wodoru
                  2H 2        dwie dwuatomowe          cztery atomy wodoru
                              cząsteczki wodoru
                              cztery dwuatomowe
                  4H 2        cząsteczki wodoru        osiem atomów wodoru
                  CO 2        jedna cząsteczka dwutlenku   jeden atom węgla
                              węgla
                                                       i dwa atomy tlenu
                 2CO 2        dwie cząsteczki dwutlenku   dwa atomy węgla
                                                       i cztery atomy tlenu
                              węgla
                 3CO 2        trzy cząsteczki dwutlenku   trzy atomy węgla
                              węgla
                                                       i sześć atomów tlenu
                                                                                   57
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64