Page 62 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

1
18
H
2
1
liczba atomowa
Hel
2
15
17
13
16
14
Mg
1,01
symbol pierwiastka chemicznego
4,00
F
Ne
Li
O
N
B
C
Mg
Be
3
6
9
Lit
Bor
Neon
masa atomowa, u
24,31
18
1 2 1 Wodór 4 Beryl nazwa pierwiastka chemicznego 12 Magnez 12 Magnez 5 10,81 Węgiel 7 Azot 8 Tlen Fluor 10 He
15,99
14,01
6,94
12,01
9,01
24,31
20,18
19,00
S
H Na Mg Al Si P He Cl Ar
1 1 3 11 12 13 14 15 2 16 17 18
Wodór Sód Magnez liczba atomowa Przykład 8. Glin Krzem Fosfor Siarka Chlor Argon
Hel
17
15
16
6
7
8
9
4,00
1,01 2 30,00 24,31 3 4 5 Mg symbol pierwiastka chemicznego 10 11 13 12 14 26,98 28,09 30,97 32,07 35,45 39,95
Oblicz masę cząsteczkową związku chemicznego o wzorze SnCl .
B
N
Mg
F
Ne
C
O
Li Be K Ca Sc Ti V 12 Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se 4 Br Kr
2 3 4 4 19 nazwa pierwiastka chemicznego 23 Magnez 25 12 26 27 28 29 5 30 6 31 7 32 8 33 9 34 10 35 36
21
24
22
20
Azot
Węgiel
Magnez
German
Tlen
Fluor
Bor
Lit Beryl Potas Wapń Skand Tytan Wanad Chrom Mangan Żelazo Kobalt Nikiel Miedź Cynk Gal Rozwiązanie Arsen Selen Brom Krypton
Neon
masa atomowa, u
Etap
6,94 9,01 39,10 40,08 44,96 47,87 50,94 24,31 52,00 54,94 55,85 58,93 58,69 63,55 65,39 69,72 72,61 74,92 78,96 79,90 83,80
15,99
12,01
19,00
20,18
10,81
24,31
14,01
Ar
Al
P
Na Mg Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Si
S
Cl
1. Odszukaj symbole Sn, Cl
3 11 12 5 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 w układzie okresowym. 49 15 50 16 51 17 52 18 53 54
13
14
48
47
Glin
Sód Magnez Rubid Stront Itr Cyrkon Niob Molibden Technet Ruten Rod Pallad Srebro Kadm Ind Cyna Antymon Tellur Jod Ksenon
Argon
Fosfor
Siarka
Chlor
Krzem
8
12
4
10
11
32,07
26,98
39,95
30,97
35,45
28,09
30,00 24,31 85,47 3 87,62 88,91 5 91,22 6 92,91 7 95,94 97,91 9 101,07 102,91 106,42 107,87 112,41 114,82 118,71 121,76 127,60 126,90 131,29
Cu
Ge
Zn
Br
Ni
V
Co
Ga
Fe
Ti
Mn
Cr
Kr
Sc
K Ca Cs Ba La Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
As
Se
4 19 20 6 55 21 56 22 57 23 72 24 73 25 74 26 75 27 76 28 77 78 30 2. Odczytaj masy atomowe 81 33 m 82 34 = 118,71 u ≈ 119 u 36 85 86
29
80
79
83
84
35
31
32
Sn
Brom
Cynk
Tytan
Krypton
Gal
Żelazo
Selen
Wanad
German
Mangan
Chrom
Arsen
Potas Wapń Cez Bar Lantan Hafn Tantal Wolfram Ren Osm Iryd Platyna cyny i chloru – zaokrąglij Tal m = 35,45 u ≈ 35,5 u Polon Astat Radon
Miedź
Nikiel
Kobalt
Skand
Rtęć
Złoto
Ołów
Bizmut
69,72
72,61
58,69
39,10 40,08 132,91 137,33 138,91 178,49 180,95 183,84 186,21 190,23 192,22 195,08 196,97 200,59 204,38 Cl 207,20 208,98 208,98 209,99 222,02
52,00
54,94
58,93
55,85
83,80
44,96
74,92
47,87
50,94
65,39
79,90
63,55
78,96
każdą do liczby całkowitej.
Te
In
Rb Sr Fr Ra Nb Rf Tc Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
Y
Sn
Pd
Cd
Ag
Sb
Xe
Rh
Ru
I
Mo Db
Zr Ac
5 37 38 7 87 39 88 40 89 41 104 42 105 43 106 44 107 45 108 46 109 47 110 48 3. Oblicz masę cząsteczkową 51 m 114 52 = 1 ∙ m + 4 ∙ m 117 118
50
54
49
53
113
115
111
116
112
Sn
Cl
Flerow
Antymon
Tellur
Moscovium
Rod
Liwermor
Ruten
Pallad
Kadmt
Srebro
Jod
Cyrkon
Itr
Rubid Stront Frans Rad Aktyn Rutherford Dubn Seaborg Bohr Has Meitner Darmsztad Roentgen Kopernik Nihonium m SnCl 4 = 1 ∙ 119 u + 4 ∙ 35,5 u Tennessine Oganesson
Niob
Technet
Molibden
Ksenon
Cyna
Ind
92,91
114,82
101,07
280
95,94
97,91
131,29
85,47 87,62 223,02 226,03 227,03 261,11 263,11 265,12 264,10 269,10 268,10 281,10 związku chemicznego 284 SnCl 288 292 294 294
118,71
88,91
91,22
285
127,60
121,76
107,87
126,90
106,42
102,91
112,41
289 4
o wzorze SnCl . m = 261 u
Cs Ba La Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl 4 Pb Bi SnCl 4 Po At Rn
Eu
Ce
Er
6 55 56 57 72 73 74 75 76 Pr Nd Pm Sm 80 Gd Tb Dy Ho 85 Tm Yb Lu
79
82
83
86
77
81
84
78
4. Podaj odpowiedź.
69
70
68
71
67
Cez Bar Lantan metale Tantal Wolfram 58 Ren 59 Osm 60 Iryd 61 Platyna 62 Złoto 63 Rtęć 64 Tal 65 Ołów 66 Bizmut Odpowiedź: Masa cząsteczkowa związku chemicznego o wzorze SnCl wy-
Astat
Hafn
Radon
Polon
4
Holm
222,02
209,99
192,22
186,21
196,97
200,59
190,23
195,08
208,98
207,20
208,98
132,91 137,33 138,91 178,49 180,95 183,84 Cer Prazeodym Neodym Promet Samar Europ Gadolin Terb Dysproz nosi 261 u. Erb Tul Iterb Lutet
204,38
140,12 140,91 144,24 144,91 150,36 151,96 157,25 158,93 162,50 164,93 167,26 168,93 173,04 174,97
Fr Ra Ac Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
Es
Md
Pa
Pu
Th
7 87 88 89 niemetale 105 106 107 108 109 U Np 111 Am Cm Bk 115 Cf 116 Fm 118 No Lr
110
114
113
117
112
104
Frans Rad Aktyn Rutherford Dubn Seaborg 90 Bohr 91 Has 92 Meitner 93 94 Roentgen 95 Kopernik 96 Nihonium 97 Flerow 98 99 100 Tennessine 101 Oganesson 102 103
Darmsztadt
Moscovium
Liwermor
284
285
294
288
223,02 226,03 227,03 261,11 263,11 265,12 Tor Protaktyn Uran Neptun Pluton Ameryk Kiur Berkel Kaliforn Einstein Ferm Mendelew Nobel Lorens
289
269,10
268,10
292
281,10
264,10
280
294
232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 251,08 252,09 257,10 258,10 259,10 262,11
Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd W skrócie Dy Ho Er Tm Yb Czy już umiesz? Sprawdź się!
Lu
Tb
58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
metale Cer Prazeodym Neodym Promet Samar Europ Gadolin Terb Dysproz Holm Erb Tul Iterb Lutet
Atomy pierwiastków chemicznych mają swoje masy
140,12 140,91 144,24 144,91 150,36 151,96 157,25 158,93 162,50 164,93 167,26 168,93 173,04 1 Odczytaj, korzystając z układu okresowego, masy
174,97
i rozmiary. atomowe podanych pierwiastków chemicznych.
niemetale Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Wyniki zapisz po zastosowaniu reguł zaokrąglania.
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
Do wyrażania masy atomów i cząsteczek stosujemy
a)
Tor Protaktyn Uran Neptun Pluton Ameryk Kiur Berkel Kaliforn Einstein Ferm Mendelew Nobel Lorens beryl b) złoto
−24
c) glin
257,10
258,10
252,09
232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 jednostkę masy atomowej (u), 1 u ≈ 1,66 ∙ 10 g. 259,10 262,11 d) krzem
251,08
e) miedź f) chrom
Masę atomową pierwiastków chemicznych g) brom h) stront
odczytujemy z układu okresowego i podajemy
w zaokrągleniu do liczby całkowitej. 2 Oblicz masy cząsteczkowe substancji o podanych
wzorach chemicznych.
Interpretacja wzorów chemicznych pozwala określić a) O b) Cl
liczbę atomów i cząsteczek zastosowanych w zapisie. 2 2
c) H O d) C H O
6
12
6
2
Masy cząsteczkowe obliczamy, sumując ze sobą masy e) SnI 4 f) SO 2
atomów składowych. g) H SO h) H PO 4
2
3
4
3 Interpretacja wzorów chemicznych pozwala
określić liczbę atomów i cząsteczek zastosowanych
w zapisie. Ustal wzór związku chemicznego o masie
cząsteczkowej 64 u, który w cząsteczce zawiera
3 atomy, w tym 2 atomy tego samego pierwiastka
chemicznego o łącznej masie 32 u.
60