Page 61 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

Przykład 6.
1 1 18 18

H H Oblicz masę cząsteczkową związku chemicznego o wzorze CO . He He
2
1 1 1 1 2 2
Wodór Wodór liczba atomowaliczba atomowa Etap Rozwiązanie Hel Hel
1,01 1,01 2 2 MgMg symbol pierwiastka chemicznegosymbol pierwiastka chemicznego 13 13 14 14 15 15 16 16 17 17 4,00 4,00
C
Ne Ne
Li Li Be 12 12 Mg Mg 1. Odszukaj symbole C i O B C N O F
B
N
Be
F
O
2 3 2 3 4 4 nazwa pierwiastka chemicznegonazwa pierwiastka chemicznego Magnez Magnez 12 w układzie okresowym. 5 6 6 7 7 8 8 9 10 10
9
5
12
Lit L Berylit Beryl Magnez Magnez Bor B Węgielor Wę Azotgiel Az Tlenot Tl Fluoren Flu Neonor Neon
24,31
24,31
15,99
19,00
14,01
6,94 6,9 9,014 9,01 24,31 24,31 masa atomowa, umasa atomowa, u 10,81 10,81 12,01 14,01 15,99 19,00 20,18
20,18
12,01
Cl
Mg Mg
P
Na Na Al Al Si S P S Cl Ar
Ar
Si
3 11 3 11 12 12 2. Odczytaj masy atomowe 13 14 m C 14 = 12,01 u ≈ 12 u 16 17 17 18 18
15
13
15
16
Siarkasfor
Fosforzem
Glin
Kr
Fo
Krzemin
Sód S Magnezód Magnez węgla i tlenu – zaokrąglij Gl m = 15,99 u ≈ 16 u Sia Chlorrka Ch Argonlor Argon
24,31
35,45
30,97
26,98
39,95
28,09
30,00 30,00 24,31 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 26,98 O 28,09 30,97 32,07 35,45 39,95
32,07
je do liczb całkowitych.
Ti
Br
Se
Ga Ga
K K Sc Sc Ti V Cr Fe Fe Ni Ni Zn Zn Ge Ge As Se Br Kr
Ca Ca
V
As
Cr
Mn Mn
Kr
Cu Cu
Co Co
4 19 4 19 20 20 21 21 22 22 23 23 24 24 25 25 26 26 27 27 28 28 293. Oblicz masę cząsteczkową 32 m 32 33 = 1 ∙ m + 2 ∙ m 34 35 35 36 36
34
31
29
30
31
30
33
C
O
Ger
Potas Po Wapńtas W Skandapń Ska Tytannd Ty Wanadtan Wa Chromnad Ch Manganrom Ma Żelazongan Że Kobaltlazo Ko Nikielbalt Ni Miedźkiel związku chemicznego GermanGal m CO 2 Arsenman Ar Selensen Se Bromlen B Kryptonrom Krypton
Cyn
Cynkdź
Mie
Galk
= 1 ∙ 12 u + 2 ∙ 16 u
83,80
50,94
65,39
58,93
58,69
40,08
63,55
79,90
47,87
52,004
55,854
78,96
44,96
69,72
54,94
39,10 39,10 40,08 44,96 47,87 50,9 52,00 54,9 55,85 58,93 58,69 63,55 65,39 69,72 CO 2 74,92 74,92 78,96 79,90 83,80
72,61
72,61
o wzorze CO . m = 44 u
2
Tc
Nb Nb
Sb
Ru Ru
Pd
Ag
Rb Rb Sr Y Zr Mo Mo Tc Rh Rh Pd Ag In In CO 2 Sn Sb Te XeI Xe
Y
Cd Cd
Te
Sn
Sr
I
Zr
5 37 5 37 38 38 39 39 40 40 41 41 42 42 43 43 44 44 45 45 46 46 47 4. Podaj odpowiedź. 49 49 50 Odpowiedź: Masa cząsteczkowa związku chemicznego o wzorze CO
47
52
5453
51
53
48
54
48
52
50
51
Palladd
Rubid Rub Stront CyrkonItr Cyr Niobkon MolibdenNiob Mo Technetlibden Tec Rutenhnet Rut Roden Ro Pa Srebrollad Sre Kadmbro Kad Indm In Cynad C Anty Tellurmon Tell Jodur Ksenond Ksenon 2
Strontid
Jo
Itr
Antymonyna
118,71 wynosi 44 u.
127,60
112,41
102,91
121,76
92,91
114,82
106,42
126,90
101,07
131,29
91,22
85,47 85,47 87,62 88,91 91,22 92,91 95,9 97,914 97,91 101,07 102,91 106,42 107,87 112,41 114,82 118,71 121,76 127,60 126,90 131,29
107,87
88,91
95,94
87,62
Os
Ta
Bi
Ba
Au Au
Re
Rn Rn
Pbl
W
Tl
Pt
Po
Hf
At
Cs Cs Ba La Hf Ta W Re Os Ir Pt Hg Hg T Pb Bi Po At
Ir
La
6 55 6 55 56 56 57 57 72 72 73 73 74 74 75 75 76 76 77 77 78 78 79 79 80 80 81 81 82 82 83 83 84 84 85 85 86 86
Tantalfn
Osm
Bar
Iryd
Renm
Cez Cez LantanBar Lant Hafnan Ha T Wolframantal Wolfra Ren Osm I Platynaryd Plat Złotoyna Złot Rtę Talć T Ołówal O Bizmutłów Biz Polonmut Po Astatlon A Radonstat Radon
Rtęćo
222,02
178,49
196,97
209,99
195,08
192,22
200,59
180,95
208,98
138,91
204,38
190,23
186,21
132,91 132,91 137,33 138,91 178,49 180,95 183,84 186,21 190,23 192,22 195,08 196,97 200,59 204,38 207,20 208,98 208,98 209,99 222,02
137,33
183,84
207,20
208,98
Przykład 7.
Fr Fr Ac Ac Rf Sg Sg Bh Hs Ds Ds Cn Cn Fl Fl Lv Lv Ts 1818
Mt Mt
Og Og
Rg Rg
Mc Mc
Ra Ra
Rf
Ts
Nh Nh
Db Db
Hs
Bh
1 1
7 87 7 87 88 88 89 89 104 104 105 105 106 106 107 107 108 108 109 109 110 110 111 111 112 112 113 113 114 114 115 116 116 117 117 118 118
115
TennessinewermorO .
Kopernikentgen
Nihoniumpernik
Roentgenmsztadt
Niho
Liwermorcovium
Mos
Flerownium
R
Ro
MoscoviumFlerow
Li
Ko
Meitners
Darmsztadteitner
Frans Fra Radns Aktynad A Rutherfordktyn Ruth Dubnerford D Seaborgubn Seab Bohrorg Boh Hasr Ha M Dar Oblicz masę cząsteczkową związku chemicznego o wzorze C H 8 7 Te Oganessonnnessine Oganesson
226,03 H
6
269,10
281,10
265,12
280
263,11
268,10
227,03
261,11
223,02 1 1 223,02 H 226,03 227,03 261,11 263,11 265,12 264,10 269,10 268,10 281,10 280 285 285 284 284 289 289 288 288 292 292 294 294 294 2 294 He He
264,10
2
1
1
liczba atomowa
Wo
Wodórdór liczba atomowa Etap Rozwiązanie HelHel
13 13
15
1 15
Mg
Mg
Gd Gd
Tb Tb
Pr
Er
Lu
Nd Nd
Sm Sm
Tm Tm
Eu
Yb Yb
Eu
Ho Ho
1,011,01 2 2 Ce Ce Pr Pm Pm symbol pierwiastka chemicznegogo Dy Dy 1414 Er 1616 17 17 Lu 18
symbol pierwiastka chemiczne
4,00 4,00
58 58 59 59 60 60 61 61 62 62 63 63 64 64 65 65 66 66 67 67 68 68 69 69 70 70 71 71
N
Li Li
Be Be
H N
CC
metale metale Cer PrazeodymCer Praz Neodymeodym Neody 12 12 Pro Samarmet Mg Mg E Gadolinurop 1. Odszukaj symbole Dys BB Hol Erbm Erb Tul O O Ite FF Ne Ne He
Dysprozrb
Gad
Holmproz
Te
Terbolin
Prometm
Iterbl
Lutet
Sa
Europmar
Lutetrb
Tu
2 2 3 3 4 4 nazwa pierwiastka chemicznegogo 144,24 Magnez 12 12 151,96 151,96 C, H i O w układzie 162,50 164,93 167,26 8 168,93 173,04 10 10 2
167,26 1
6
5
9
1 7
8
144,91 Magnez
7
nazwa pierwiastka chemiczne
9
6
5
164,93
150,36
168,93
144,91
174,97
144,24
140,12
140,91
174,97
158,93
162,50
140,91
157,25
140,12
158,93
157,25
173,04
150,36
Mag
Wodór
Lit Lit Beryl Beryl Magneznez okresowym. BorBor Węgielgiel Azot Azot Tlen Tlen Fluor Fluor Neon Neon liczba atomowa Hel
Wę
masa atomowa, u
masa atomowa, u
24,31
Lr
Cf
Bk
Lr
Pu
U
Am Am
Cf
Np Np
Pa
Es
No No
Es
Fm Fm
14,01 14,01
2 15,99
9,01 9,01
15,99
1,01
6,94 6,94
niemetaleniemetale 90 Th Th 91 Pa 92 93 U 24,31 94 Pu 94 95 24,31 24,31 95 96 Cm Cm 97 Bk 98 10,81 10,81 99 12,01 12,01 100 101 Md Md 102 19,00 19,00 103 20,18 20,18 Mg symbol pierwiastka chemicznego 13 14 15 16 17 4,00
99
102
96
91
101
90
93
103
98
100
92
97
Si Si
SS
Na Na Mg Mg Tor ProtaktynTor Prota Uranktyn Ur Ne Plutonptun Pl Amerykuton Ame Kiurryk K Berkeliur B Kalifornerkel Ka Al Al Eins Fermtein MendelewFerm Men Be No Lorensbel Lorens 12 Mg B C N O F Ne
Ar Ar
Li PP
Cl Cl
Neptunan
Nobeldelew
Einsteinliforn
257,10 2
3 3 11 11 12 12 232,04 232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 2. Odczytaj masy atomowe 13 13 m C 14 = 12,01 u ≈ 12 u 258,10 17 17 nazwa pierwiastka chemicznego Magnez 12 5 6 7 8 9 10
15
18 18
14
4 16 16
3 15
262,11
231,04
251,08
237,05
257,10
252,09
262,11
238,03
252,09
259,10
247,07
251,08
247,07
247,07
259,10
244,06
258,10
247,07
243,06
Krz
Fo
Lit
Beryl
Argon
Sia
Fosforsfor
Sód Sód Magneznez węgla, wodoru i tlenu Glin Glin m = 1,01 u ≈ 1 u Siarkarka Chlor Chlor Argon Magnez Bor Węgiel Azot Tlen Fluor Neon
Mag
Krzemem
30,00
30,00 24,31 24,31 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 1010 11 11 12 12 26,98 26,98 H 28,09 28,09 30,97 30,97 32,07 32,07 35,45 35,45 39,95 39,95 24,31 masa atomowa, u 10,81 12,01 14,01 15,99 19,00 20,18
9,01
6,94
24,31
– zaokrąglij je do liczb m = 15,99 u ≈ 16 u
O
K K Ca Ca Sc Sc Ti Ti V V Cr Cr Mn Mn Fe Fe Co Co Ni Ni Cu Cu Zn Zn Ga Ga Ge Ge As Se Br Br Kr Kr Al Si P S Cl Ar
Mg Se
Na As
całkowitych.
4 4 19 19 20 20 21 21 22 22 23 23 24 24 25 25 26 26 27 27 28 28 29 29 30 30 31 31 32 32 3 33 11 33 34 12 34 35 35 36 36 13 14 15 16 17 18
German
Ty
Mangan
Chrom
Kobalt
Selen Selen
Magnez
Brom Brom
Żel
Arsens
Ni
Sóden
Miedź
Potas Potas Wapń Skand Tytantan Wanad Chrom Mangan Żelazoazo Kobalt Nikielkiel Miedź Cynk Cynk Gal Gal m German = 6 ∙ m + 8 ∙ m + 7 ∙ m Krypton Glin Krzem Fosfor Siarka Chlor Argon
Wapń
Ar
Krypton
Wanad
Skand
3. Oblicz masę cząsteczkową
C
H
30,00
24,31
4 83,80
3 79,90
39,10 39,10 40,08 44,96 44,96 47,87 47,87 50,94 50,94 52,00 52,00 54,94 54,94 55,85 55,85 58,93 58,93 58,69 58,69 63,55 63,55 65,39 65,39 69,72 69,72 C 6 H 8 74,92 74,92 78,96 78,96 O 79,90 83,80 5 6 7 8 9 10 11 12 26,98 28,09 30,97 32,07 35,45 39,95
40,08
72,61 O 7 72,61
związku chemicznego m = 6 ∙ 12 u + 8 ∙ 1 u + 7 ∙ 16 u
Ag Ag
K Sb
Rb Rb Sr Sr YY Zr Zr Nb Nb Mo Mo Tc Tc Ru Ru Rh Rh Pd o wzorze C H O .Cd In In m Sn Sb Te Sc I I Xe V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Pd
Cd
Ti Xe
Ca Te
C 6 H 8 O 7
Sn = 192 u
5 5 37 37 38 38 39 39 40 40 41 41 42 42 43 43 44 44 45 45 46 46 47 47 6 8 48 7 48 49 49 C 50 6 H 8 O 7 4 51 19 51 52 2052 21 53 53 54 22 54 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
50
Molibden
Ruten
Skand
Technet
Tytan
Rubid
Sre
Rubid Strontont Itr Itr Cyrkon Niob Niob Molibden Technet Ruten Rod Rod Pallad Srebrobro Kadm IndInd Cyna Cyna Antymon Tellurllur JodJod Ksenon Wanad Chrom Mangan Żelazo Kobalt Nikiel Miedź Cynk Gal German Arsen Selen Brom Krypton
Ksenon
Antymon
Wapń
Te
Potas
Cyrkon
Pallad
Str
Kadm
39,10 cząsteczkowa związku chemicznego o wzorze C H O
40,08
47,87
127,60
44,96
101,07
126,90
102,91
107,87
106,42
118,71 118,71
121,76 121,76
107,87
112,41
85,47 85,47 87,62 87,62 88,91 88,91 91,22 91,22 92,91 92,91 95,94 95,94 97,91 97,91 101,07 102,91 106,42 4. Podaj odpowiedź. 112,41 114,82 114,82 Odpowiedź: Masa 127,60 126,90 131,29 131,29 50,94 52,00 6 8 7 54,94 55,85 58,93 58,69 63,55 65,39 69,72 72,61 74,92 78,96 79,90 83,80
Rb Bi
Cs Cs Ba Ba La La Hf Hf Ta Ta W W Re Re Os Os IrIr Pt Pt Au Au Hg Hg Tl Tl wynosi 192 u. Bi Po At Rn Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Y At
Sr Po
Zr Rn
Pb Pb
6 6 55 55 56 56 57 57 72 72 73 73 74 74 75 75 76 76 77 77 78 78 79 79 80 80 81 81 82 82 5 83 84 38 84 85 39 85 86 40 86 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
37 83
Wolfram
Itr Astat
Stront
Rubid
Bizmut
Cez Cez BarBar Lantantan Hafn Hafn Tantal Wolfram Ren Ren Osm Osm Iryd Iryd Platyna Złoto Złoto Rtęć Rtęć TalTal Ołów Ołów Bizmut Polon Polon Astat Radon Niob Molibden Technet Ruten Rod Pallad Srebro Kadm Ind Cyna Antymon Tellur Jod Ksenon
Radon
Platyna
Cyrkon
Tantal
Lan
208,98
200,59
132,91 132,91 137,33 138,91 138,91 178,49 180,95 183,84 186,21 186,21 190,23 192,22 195,08 196,97 200,59 204,38 207,20 208,98 208,98 209,99 59 222,02 92,91 95,94 97,91 101,07 102,91 106,42 107,87 112,41 114,82 118,71 121,76 127,60 126,90 131,29
87,62
192,22
190,23
196,97
85,47
137,33
180,95
208,98
222,02
207,20
91,22
204,38
178,49
88,91
183,84
195,08
209,99
La Ts
Ba Lv
Hf Og
Fr Fr Ra Ra Ac Ac Rf Rf Db Db Sg Sg Bh Bh Hs Hs Mt Mt Ds Ds Rg Rg Cn Cn Nh Nh Fl Fl Mc Lv Ts Og Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Cs Mc
7 7 87 87 88 88 89 89 104 104 105 105 106 106 107 107 108 108 109 109 110 110 111 111 112 112 113 113 114 114 6 115 55 115 116 56 116 117 118 72 118 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
57 117
Koper
Ogane
Flerow
Rutherford
Meit
Tennessine
Lantane
Liwe
Nihonium
Seab
Hafnsson
Frans Frans Rad Rad Aktyn Rutherford Dubn Dubn Seaborgorg Bohr Bohr Has Has Meitnerner Darmsztadtadt Roentgengen Koperniknik Nihonium Flerow Moscoviuvi Liwermor Tennessin Oganesson Tantal Wolfram Ren Osm Iryd Platyna Złoto Rtęć Tal Ołów Bizmut Polon Astat Radon
Roent
Barrmor
Aktyn
Mosco
Darmszt
Cezmum
294294
227,03
178,49
223,02
137,33
264,10
281,10
223,02 226,03 227,03 261,11 261,11 263,11 263,11 265,12 264,10 269,10 268,10 281,10 280280 285285 284284 289289 288288 292292 138,91 294294 180,95 183,84 186,21 190,23 192,22 195,08 196,97 200,59 204,38 207,20 208,98 208,98 209,99 222,02
132,91
226,03
265,12
268,10
269,10
Ra
Ac
Ce Ce Pr Pr Nd Nd Pm Pm Sm Sm Eu Eu Gd Gd Tb Tb Dy Dy Ho Ho 87 Fr Tm Tm 89 Yb Yb 104 Rf 105 Db 106 Sg 107 Bh 108 Hs 109 Mt 110 Ds 111 Rg 112 Cn 113 Nh 114 Fl 115 Mc 116 Lv 117 Ts 118 Og
7 Er Er
Lu Lu
88
58 58 59 59 60 60 61 61 62 62 63 63 64 64 65 65 66 66 67 67 68 68 69 69 Rad 70 70 71 71 Dubn Seaborg Bohr Has Meitner Darmsztadt Roentgen Kopernik Nihonium Flerow Moscovium Liwermor Tennessine Oganesson
Frans
Aktyn
Rutherford
metale Cer Cer Prazeodym Neodym Promet Samar Europrop Gadolin Terb Terb Dysproz Holm Holm Erb Erb TulTul Iterb Iterb Lutet Lutet
metale
Neodym
Samar
Promet
Gadolin
Dysproz
Eu
Prazeodym
223,02
226,03
227,03
261,11
167,26
157,25
150,36
168,93
140,12
158,93
164,93
140,12 140,91 144,24 144,91 150,36 151,96 151,96 157,25 158,93 162,50 164,93 167,26 168,93 173,04 174,97 263,11 265,12 264,10 269,10 268,10 281,10 280 285 284 289 288 292 294 294
144,24
144,91
140,91
173,04
162,50
174,97
niemetale Th Th Pa Pa U U Np Np Pu Pu Am Am Cm Cm Bk Bk Cf Cf Es Es Fm Fm Md Md No No Lr Lr Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
niemetale
90 90 91 91 92 92 93 93 94 94 95 95 96 96 97 97 98 98 99 99 100100 101 101 102 102 103 103 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
metale
Neptun
Ame
Mende
Einstein
Berkel
Protak
Nobel
Lor
Pluton
Kalif
TorTor Protaktyntyn Uran Uran Neptun Pluton Amerykryk Kiur Kiur Berkel Kalifornorn Einstein Ferm Ferm Mendelewlew Nobel Lorensens Cer Prazeodym Neodym Promet Samar Europ Gadolin Terb Dysproz Holm Erb Tul Iterb Lutet
244,06
252,09
259,10
232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 251,08 252,09 257,10 258,10 259,10 262,11 262,11 140,12 140,91 144,24 144,91 150,36 151,96 157,25 158,93 162,50 164,93 167,26 168,93 173,04 174,97
231,04
243,06
238,03
237,05
247,07
257,10
247,07
251,08
258,10
232,04
niemetale Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
Tor Protaktyn Uran Neptun Pluton Ameryk Kiur Berkel Kaliforn Einstein Ferm Mendelew Nobel Lorens
232,04 231,04 238,03 237,05 244,06 243,06 247,07 247,07 251,08 252,09 257,10 258,10 259,10 262,11