Page 49 - chemia_k8
P. 49

Przykład 4.

            Podaj nazwy systematyczne dwóch soli o wzorach sumarycznych Cu (PO )  i Fe(NO ) .
                                                                           3   4 2       3 3

            Etap                             Rozwiązanie

            1.  Określ, od jakiego kwasu     Cu (PO )  − reszta kwasowa pochodzi  Fe(NO )  − reszta kwasowa
                                                    4 2
                                                                                         3 3
                                                3
              pochodzi reszta kwasowa        od kwasu fosforowego(V) o wzorze     pochodzi od kwasu azotowego(V)
              we wzorze.                     sumarycznym H PO .                   o wzorze sumarycznym HNO .
                                                            3   4                                            3
            2.  Oceń, czy dany kwas          Kwas fosforowy(V) należy             Kwas azotowy(V) należy
              jest przykładem                do kwasów tlenowych. Dopisujemy      do kwasów tlenowych. Dopisujemy
              związku tlenowego              końcówkę -an.                        końcówkę -an.
              czy beztlenowego,
              i jaką końcówkę należy
              dopisać.
            3.  Zapisz pierwszy wyraz        Jeśli kwas miał zaznaczoną wartościowość niemetalu, przepisz ją.
              z nazwy soli, stosując
              końcówkę -ek lub -an.          fosforan(V)                          azotan(V)

            4.  Zapisz wartościowości nad    Reszta kwasowa – kwas miał 3 atomy  Reszta kwasowa – kwas miał 1 atom
              symbolem metalu i resztą       wodoru, czyli wartościowość = III;   wodoru, czyli wartościowość = I;
              kwasową.                       miedź – zgodnie z liczbą reszt       żelazo – zgodnie z liczbą reszt
                                             kwasowych = II.                      kwasowych = III.

                                                              II         III                  III           I
                                                          Cu (PO )                           Fe (NO )
                                                             3   4 2                            1    3 3
            5.  Zapisz drugi wyraz           Miedź może mieć w związkach          Żelazo może mieć w związkach
              z nazwy soli. Będzie           wartościowość I lub II.              wartościowość II lub III.
              to nazwa metalu                Dlatego należy podać konkretną       Dlatego należy podać konkretną
              w dopełniaczu.                 wartościowość = II.                  wartościowość = III.
              Jeżeli nie jest to jedyna      fosforan(V) miedzi(II)               azotan(V) żelaza(III)
              wartościowość metalu
              w związku, zaznacz to
              w nawiasie.



          Komentarz do przykładu 4.
          Fosforan(V) miedzi(II) oraz azotan(V) żelaza(III) to dwa przykłady soli pocho-
          dzących od kwasów tlenowych. Zauważmy, że wartościowości podane są w na-
          wiasach. Przy próbie rozwiązywania tego typu zadania należy zwrócić uwagę
          na wartościowości metali znajdujących się w związku chemicznym oraz czy
          reszta kwasowa również nie powinna mieć określonej wartościowości. Gdyby
          pominąć ten fakt, można by pomylić azotan(V) żelaza(III) o wzorze suma-
          rycznym Fe(NO )  z azotanem(V) żelaza(II) o wzorze Fe(NO ) .
                                                                  3 2
                        3 3
                                                                                   47



                                                                                                              10.06.2021   11:48:01
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   47                                                           10.06.2021   11:48:01
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   47
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54