Page 51 - chemia_k8

Produkt a nazwa systematyczna

Gdy stanie się w sklepie przy półce z solami spożywczymi, można znaleźć
przynajmniej kilka rodzajów tego produktu. Może to być np. sól morska, jo-
dowana, kłodawska. Wszystkie te mieszaniny łączy jedna wspólna substan-
cja, stanowiąca zarazem główny składnik – chlorek sodu, nazywany potocz-
nie solą kuchenną. Podczas lekcji dotyczących soli zawsze będziemy określali
właściwości substancji i to im poświęcimy całość uwagi. W ostatnim czasie
dość popularna stała się sól himalajska (il. 2.3), sprzedawana w kilku posta- 2.3 Sól himalajska w największej
ciach różniących się od siebie barwą. Może być biała, różowa lub czerwona, ilości jest obecnie wydobywana
w kopalni soli Khewra w Pakistanie,
w różnych odcieniach. Zazwyczaj w ponad 96% jej głównym składnikiem oddalonej ok. 310 km od Himalajów
jest chlorek sodu. Resztę stanowią dodatkowe pierwiastki i związki chemiczne
wchodzące w skład tej mieszaniny. Ocenia się, że najpopularniejszy, różowy
kolor, powstaje w wyniku obecności m.in. tlenków żelaza.

W skrócie

Sole – związki chemiczne o budowie jonowej (w większości przypadków),
w których skład wchodzą kationy metalu i aniony reszty kwasowej.
W dalszej edukacji poznasz również sole, które zawierają jony inne niż
kationy metalu.
n–
a+
Uogólniony wzór sumaryczny soli ma postać: M (R ) , gdzie a oznacza
a
n
liczbę anionów reszty kwasowej, co równe jest ładunkowi kationu metalu,
a n oznacza liczbę kationów metalu, co równe jest ładunkowi anionu reszty
kwasowej.
Wzory strukturalne można narysować wyłącznie dla przykładów soli, które
nie mają wiązań jonowych.

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Oceń, które z podanych wzorów sumarycznych są wzorami soli.
Cu(OH) HClO MgCl ZnSO H O Na PO HCl LiBr
2 3 2 4 2 3 4
2 Ustal nazwę systematyczną soli na podstawie podanych wzorów
sumarycznych: Fe S , Sr(NO ) , MgI , AgNO , CaSO , Cr (SO ) , MgCO .
2
3
3 2
3
2
3
4 3
3
2
3 Ustal wzory sumaryczne soli na podstawie podanych ich nazw
systematycznych: chlorek ołowiu(II), siarczek rubidu, chlorek cyny(II),
fluorek glinu, siarczan(VI) niklu(II), siarczan(IV) magnezu, azotan(V) litu.
4 Skorzystaj z internetu i sprawdź, czy związek o nazwie zwyczajowej
„salmiak” można zaliczyć do soli. Jaka jest jego nazwa systematyczna?
Czym się różni od soli poznanych na lekcji?
5 Skorzystaj z literatury przedmiotu i odszukaj stosowane w handlu nazwy
zwyczajowe podanych soli.
a) NaCl b) KNO c) NaNO d) MgSO e) Na CO
3 3 4 2 3
49

10.06.2021 11:48:02
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 49 10.06.2021 11:48:02
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 49