Page 56 - chemia_k8
P. 56

2.3      Reakcje zobojętniania





        Podejmij temat







        Jakie substancje zawarte są w lekach
        stosowanych przy nadkwasocie
        żołądka?





                                            Reakcja zasady z kwasem
                                            Dwa ostatnie działy poświęcone były związkom chemicznym zaliczanym do
                                            grupy kwasów i wodorotlenków. Dla przykładu – chlorowodór rozpuszczo-
                                            ny w wodzie to kwas chlorowodorowy. Jeśli dodamy wody do wodorotlenku
                                            sodu, powstanie roztwór, który nazywamy zasadą sodową. Są to dwa przykła-
                                            dy związków, których wodne roztwory wykazują przeciwne względem siebie
        Roztwory kwasów mają odczyn kwaso-
        wy (pH < 7).                        odczyny. Wartość pH zależna jest od liczby jonów wodoru lub wodorotlenko-
        Roztwory wodorotlenków mają odczyn   wych w mieszaninie z wodą. Chlorowodór, rozpuszczając się w wodzie, ulega
        zasadowy (pH > 7).                  dysocjacji elektrolitycznej zgodnie z zapisem:

                                                                  HCl     H O   H  +  + Cl –
                                                                           2

                                               Natomiast dysocjację elektrolityczną wodorotlenku sodu, który rozpuścił
                                            się w wodzie, można opisać równaniem:

                                                                NaOH      H O   Na  +  + OH   –
                                                                           2
                                               Oba równania dysocjacji pokazują, jakie jony obecne są w konkretnych,
                                            wodnych roztworach.
                                               Gdyby do zasady sodowej dodawać kwasu chlorowodorowego, stopnio-
                                            wo zmniejszałaby się wartość pH (zmniejszałaby się liczba jonów wodoro-
                                            tlenkowych, a zwiększała liczba jonów wodoru). Żeby ułatwić rozpoznanie
        2.7    Użycie roztworu wskaźnika    momentu, kiedy nie będzie już odpowiedniej ilości jonów odpowiedzialnych
        podczas doświadczeń                 np. za odczyn zasadowy, doświadczenie przeprowadza się w obecności roz-
        z mieszaniem kwasów z zasadami
        pozwala określić wartość pH         tworów wskaźników kwasowo-zasadowych (il. 2.7). Zaobserwowana zmiana
        w danej chwili. Dla przykładu –     barwy cieczy, w całej objętości, jest wyraźnym sygnałem dla zmysłu wzro-
        roztwory o odczynie zasadowym       ku. Oczywiście można mieszać ze sobą małe porcje wymienionych roztwo-
        można zobojętniać w obecności       rów i co chwilę sprawdzać wartość pH, używając uniwersalnych papierków
        roztworu fenoloftaleiny, a roztwory
        o odczynie kwasowym w obecności     wskaźnikowych. Byłoby to jednak uciążliwe i dosyć kosztowne. Właśnie dla-
        roztworu oranżu metylowego          tego roztwory wskaźników kwasowo-zasadowych są praktyczniejsze w użyciu.

                                       54



                                                                                                              10.06.2021   11:48:08
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   54                                                           10.06.2021   11:48:08
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   54
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61