Page 93 - chemia_k8
P. 93

Węglowodory nasycone i nienasycone

          Narysowanie wzorów strukturalnych przedstawiających konkretne cząsteczki   Związki organiczne nasycone i niena-
          zobrazuje najlepiej, jakie wiązania występują pomiędzy poszczególnymi atoma-  sycone, zarówno te, które tworzą łań-
          mi. Patrząc na nie, można od razu sprawdzić, czy we wzorze nie ma przynaj-  cuchy proste, jak i te rozgałęzione (ale
          mniej jednego wiązania podwójnego lub potrójnego między atomami węgla.     nie o strukturze zamkniętej – cyklicz-
                                                                                     nej), nazywamy w polskiej nomenklatu-
                                                                                     rze związkami alifatycznymi, czyli łańcu-
                 Nasycone                         Nienasycone                        chowymi.

                   H H
                                       H         H
                H C C H                   C  C                H   C  C H
                                       H        H
                   H H

                 H H H                      H H                       H
                                     H
              H C C C      H             C  C C H            H  C  C   C H
                                     H
                 H H H                         H                      H

                H H H H                   H H H                      H H
                                    H
            H   C C C C H              C  C C C H          H   C  C  C C H
                                    H                                                 3.7    Jedną ze wspólnych cech
                H H H H                      H H                     H  H
                                                                                     węglowodorów jest ich palność.
                                                                                     Zdjęcie zostało wykonane podczas
             Różnica występujących wiązań chemicznych w danych związkach niesie      ćwiczeń jednostek straży pożarnej.
                                                                                      Przedstawia, co mogłoby się
          za sobą ich odmienne właściwości. Przykładowo – etan i eten (o tej samej licz-  zdarzyć, gdyby zbliżyć źródło ognia
          bie atomów węgla w cząsteczce) różnią się wartościami temperatur topnienia   do nieszczelnej butli wypełnionej
          i wrzenia.                                                                 mieszaniną propanu i butanu





          Więcej na temat


          Sposoby połączenia atomów węgla w cząsteczkach węglowodorów
          Pomimo że w związkach chemii organicznej występuje tylko kilka rodzajów pierwiastków, to łączna liczba znanych
          i opisanych tych związków przewyższa liczbę związków nieorganicznych. Szacuje się, że liczba związków organicz-
          nych wynosi od 23 do 24 milionów (stan na 2005 rok). Najprostszymi związkami organicznymi są węglowodory.
          W ich cząsteczkach atomy węgla mogą się łączyć, tworząc łańcuchy (proste lub rozgałęzione) oraz pierścienie.
          Poniżej prezentujemy kilka możliwości połączeń w łańcuchach węglowych.

                                                      C
                                                                                    C  C
           C C C     C                          C C C    C C
                                                                                    C C
                                                      C

          łańcuch prosty                      łańcuch rozgałęziony                budowa pierścieniowa

          Więcej rodzajów rozgałęzień i połączeń mają związki o dużej liczbie atomów węgla w cząsteczkach.

                                                                                   91



                                                                                                              10.06.2021   11:49:09
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   91
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   91                                                           10.06.2021   11:49:09
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98