Page 92 - chemia_k8
P. 92

3.2      Alkany





        Podejmij temat                          z  Czy węglowodory można podzielić na rodzaje?
                                                z  Dlaczego związków węgla i wodoru jest tak dużo?

                                                z  Czym się różnią między sobą alkany, alkeny i alkiny?
                                                z  Jak rozróżnić wzory węglowodorów nasyconego i nienasyconego?





                                            Jak dzielimy węglowodory?

                                            Na poprzedniej lekcji dowiedzieliśmy się, czym się zajmuje chemia organicz-
                                            na, oraz poznaliśmy pierwszy typ związków organicznych – węglowodory.
                                            Ustaliliśmy, że zbudowane są one zawsze z atomów węgla i wodoru, a ich,
                                            znanym nam, przedstawicielem jest metan o wzorze sumarycznym CH . Wę-
                                                                                                             4
        Węglowodory nasycone − związki      glowodory dzielimy na dwa rodzaje. Pierwszym rodzajem są związki nasy-
        organiczne, w których wszystkie     cone, w których wszystkie wiązania między atomami węgla są wiązaniami
        wiązania między atomami węgla są    pojedynczymi. Drugim rodzajem są węglowodory nienasycone. To takie
        pojedyncze.                         związki organiczne, które zawierają przynajmniej jedno wiązanie podwójne

        Węglowodory nienasycone −           lub potrójne pomiędzy atomami węgla, które w wyniku reakcji chemicznych
        związki organiczne, w których występują   mogą być wykorzystane do związania kolejnych atomów (np. atomów wodoru).
        podwójne lub potrójne wiązania między   Do węglowodorów nasyconych zaliczamy alkany, a do nienasyconych –
        atomami węgla.
                                            alkeny i alkiny. Podstawową różnicą między tymi związkami jest sposób połą-
                                            czenia w nich atomów węgla.



                                                                    Węglowodory
                                                               (związki węgla i wodoru)






                                                   nasycone                           nienasycone








                                                    ALKANY                  ALKENY                  ALKINY


                                            metan
        3.6    Odwiert tzw. gazu z łupków   etan                    eten                     etyn
        (woj. lubelskie) w ramach           propan                  propen                   propyn
        poszukiwania źródeł opłacalnego     butan                   but-1-en i but-2-en      but-1-yn i but-2-yn
        wydobycia węglowodorów              pentan                  pent-1-en i pent-2-en    pent-1-yn i pent-2-yn

                                       90



                                                                                                              10.06.2021   11:49:08
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   90                                                           10.06.2021   11:49:08
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   90
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97