Page 96 - chemia_k8
P. 96

Wzory strukturalne, półstrukturalne i grupowe

                                            Struktura związków organicznych jest bardzo ważna, dlatego często posługuje-
        Wzór strukturalny – wzór, który     my się wzorami strukturalnymi, które określają skład jakościowy i ilościo-
        określa skład jakościowy i ilościowy oraz   wy oraz pokazują sposób związania ze sobą poszczególnych atomów. W celu
        pokazuje sposób związania ze sobą   uproszczenia  wzoru  strukturalnego  używa  się  wzoru  półstrukturalnego
        poszczególnych atomów.              lub wzoru grupowego. Wzory te nie prezentują wszystkich wiązań. Wzór
        Wzór półstrukturalny – wzór, który   półstrukturalny nie pokazuje wiązań C−H, a wzór grupowy pomija wiązania
        określa skład jakościowy i ilościowy oraz   C−C i C−H.
        pokazuje uproszczony sposób związania
        ze sobą atomów.                          H H H H                                        CH CH CH CH
        Wzór grupowy − wzór, który określa    H C C C C H            CH    CH   CH   CH         lub  3  2  2  3
        skład jakościowy i ilościowy oraz nie                           3     2    2    3       CH (CH ) CH
        uwidacznia wiązań C−C i C−H.             H H H H                                           3   2 2  3
                                                wzór strukturalny      wzór półstrukturalny      wzór grupowy



          Przykład 11.

          Zapisz wzór strukturalny i półstrukturalny butanu o wzorze sumarycznym C H .
                                                                                4  10

          Etap                             Rozwiązanie
          1.  Napisz wzór sumaryczny       C H 10
                                             4
             butanu.
          2.  Zapisz w linii prostej atomy    Liczba atomów węgla wynosi 4.
             węgla. Ich liczba musi być                                 C C C C
             zgodna z liczbą we wzorze
             sumarycznym.
          3.  Połącz atomy węgla           Butan jest alkanem, zatem wszystkie wiązania między atomami węgla są
             odpowiednimi wiązaniami.      pojedyncze.
                                                                        C C C C

          4.  Uzupełnij wzór strukturalny   Od każdego atomu węgla powinny odchodzić cztery kreski, ze względu na
             pozostałymi wiązaniami.       to, że węgiel w węglowodorach ma wartościowość IV.

                                                                        C C C C


          5.  Uzupełnij wzór strukturalny   Liczba atomów wodoru wynosi 10.
             atomami wodoru zgodnie                                     H H H H
             z liczbą podaną we wzorze                               H C C C C H
             sumarycznym.
                                                                        H H H H
          6.  Spróbuj uprościć wzór                                 CH 3  CH 2  CH 2  CH 3
             strukturalny i zapisz
             go w postaci wzoru
             półstrukturalnego.



                                       94



                                                                                                              10.06.2021   11:49:16
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   94                                                           10.06.2021   11:49:16
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   94
   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101