Page 42 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

2.4 Pomiar wartości siły ciężkości

Podejmij temat O O W jaki sposób zbudować przyrząd do mierzenia siły?
O O Co to jest ciężar ciała?

O O Jak narysować wykres?

Przyrząd do pomiaru siły
Wiesz już, że do określenia wartości oddziaływania używamy pojęcia siły.
Każda siła wywołuje określony skutek. Sprawdźmy to doświadczalnie.

Doświadczenie 8.

Badamy, jak wydłużenie sprężyny zależy od masy obciążników

Niezbędne przedmioty: statyw, sprężyna, 3 lub 4 odważniki po 50 g, linijka
Wykonanie:

• Przymocuj sprężynę do statywu i zmierz jej długość.
• Obciąż sprężynę jednym obciążnikiem i zmierz jej długość.
• Oblicz, o ile wydłużyła się sprężyna, odejmując od zmierzonej długości
długość początkową sprężyny.
• Dokładaj kolejno po jednym obciążniku, za każdym razem mierz długość
sprężyny i obliczaj w ten sam sposób jej wydłużenie.
• Wyniki pomiarów zapisuj w tabeli (wzór poniżej).

Wynik: W jednej ze szkół uzyskano podane wyniki.

Liczba obciążników (szt.) Masa (g) Wydłużenie sprężyny (cm)

1 50 1,5
2 100 3

3 150 4,5

Wniosek: Jednakowym masom zawieszonych obciążników odpowiada jednakowe wydłużenie sprężyny. Im większa
jest liczba zawieszonych na sprężynie obciążników (większa masa), tym większe jest jej wydłużenie.

Z doświadczenia wynika, że im większa jest liczba zawieszonych na sprężynie obciążników, tym większe jest jej
wydłużenie. Mówimy, że wydłużenie sprężyny jest wprost proporcjonalne do masy zawieszonych obciążni-
ków. Dwukrotnie większa masa – dwukrotnie większe wydłużenie. Trzykrotnie większa masa – trzykrotnie większe
wydłużenie.

40