Page 46 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Wykres zależności wartości siły ciężkości od masy ciała Masa obciążników (kg) F c (N)
Wykonaliśmy doświadczenie, z którego wywnioskowaliśmy, że wartość siły 0,1 1

ciężkości jest wprost proporcjonalna do masy ciała, co zapisaliśmy: F c ~ m. 0,2 2
To, w jaki sposób zmienia się jedna wartość wraz ze zmianą drugiej, można 0,3 3
przedstawić na wykresie. Powiemy, że przedstawiamy na wykresie zależność 0,4 4
jednej wielkości fizycznej od innej wielkości fizycznej.
W tabeli obok przedstawiono wyniki uzyskane w doświadczeniu 9. 0,5 5

Krok po kroku

Rysujemy wykres zależności wartości siły ciężkości od masy ciała, co zapiszemy: F c (m)

1 Rysujemy dwie prostopadłe do siebie osie. Oś pozioma będzie reprezento- F c (N)
wać masę – wielkość, którą zmieniamy. Na końcu osi umieszczamy symbol
wielkości fizycznej i jej jednostkę: „m (kg)” lub „m, kg”. Jednostki zapisujemy
w nawiasach okrągłych lub po przecinku. Na osi pionowej umieszczamy
symbol i jednostkę siły ciężkości – wielkości, która zmienia się wraz ze zmia-
ną masy: F c (N) lub F c , N. Punkt, w którym przecinają się osie, to początek
układu – oznaczony symbolem 0. 0
m (kg)
2 Zaznaczamy podziałkę i podpisujemy wartości. Podziałkę dobieramy F c (N)
w ten sposób, aby największe zmierzone wartości znalazły się przy końcach 5
osi. Odcinki od 0 do tych wartości dzielimy na tyle równych części, ile wyko- 4
naliśmy pomiarów. Podpisujemy wartości poniżej osi. 3
2
1
0
0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 m (kg)
3 Zaznaczamy punkty pomiarowe. Dla każdej pary zmierzonych wartości ry- F c (N)
sujemy przerywane linie pomocnicze, pionową i poziomą, wychodzące z da- 5
nych wartości na osiach, i zaznaczamy punkty w miejscach przecięcia się linii. 4
3
2
1
0
0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 m (kg)
4 Rysujemy wykres. Przeprowadzamy przez wyznaczone punkty pomiarowe F c (N)
linię wychodzącą z punktu 0. 5
4
3
2
1
0
0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 m (kg)

44