Page 48 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 48
2.5 Wyznaczanie gęstości substancji
Podejmij temat
Co decyduje o tym, że ciała o jednakowej
objętości mają różne masy?
Gęstość substancji
Zauważyłeś na pewno, że ciała o jednakowej objętości, ale wykonane z różnych substancji, mają różne masy. Gdy
weźmiesz do ręki tej samej wielkości kulki: żelazną, szklaną czy drewnianą, zauważysz, że wyraźnie różnią się masą.
Sprawdź teraz, czy ciała o tej samej masie, ale wykonane z różnych substancji, mają taką samą objętość.
Doświadczenie 10.
Badamy, czy objętość ciał o tej samej masie, ale wykonanych z różnych substancji, jest taka sama
Niezbędne przedmioty: metalowa kulka (nakrętka, obciążnik), waga szalkowa
lub elektroniczna, plastelina
Wykonanie:
• Połóż na jednej szalce wagi metalową kulkę, a na drugiej tyle plasteliny,
aby waga była w równowadze. Jeśli używasz wagi elektronicznej, zważ
metalową kulkę, zapisz wynik, a następnie połóż tyle plasteliny, aby ważyła tyle
samo, ile waży metalowa kulka.
• Uformuj zważoną plastelinę w kulkę i porównaj z objętością kulki metalowej.
Obserwacje: Ciała o tej samej masie, ale zbudowane z różnych substancji
(np. żelazo, plastelina), zajmują różne objętości.
W doświadczeniu mogłeś zaobserwować, że ciała o tej samej masie zajmują różne objętości, a wcześniej, że ciała
o tej samej objętości mają różne masy. Te dwie wielkości – masa i objętość, dla danego ciała – są ze sobą związane.
Jeśli chcesz odpowiedzieć na pytanie, co jest lżejsze – żelazo czy plastelina – musisz porównać masy jednakowych
objętości tych substancji.
3
Wielkość fizyczną, która informuje nas, jaka jest masa jednostkowej objętości (1 m lub 1 cm ) danej substancji,
3
nazywamy gęstością tej substancji.
46