Page 117 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 117

O  O Każdy ładunek zgromadzony na naelektryzowanym ciele jest              Ciekawe!
              wielokrotnością ładunku elementarnego. Ładunek protonu nazywa się
              elementarnym ładunkiem dodatnim, zaś ładunek elektronu – elementarnym   Masa kulki metalowej naelektryzowanej
              ładunkiem ujemnym.                                                     dodatnio, a następnie naelektryzowa-
          O  O Jednostką ładunku w układzie SI jest 1 kulomb (1 C).                  nej ujemnie ładunkiem o takiej samej
                                                                                     wartości, nieznacznie wzrasta. Z dwóch
                          18
              1 C = 6,25 ∙ 10  elektronów (ładunków elementarnych).
                                                                                     identycznych kulek metalowych, nała-
          O  O Substancje zawierające elektrony swobodne, dzięki którym następuje    dowanych różnoimiennie kulka nałado-
              przewodzenie ładunku, nazywamy przewodnikami. Do najlepszych           wana ujemnie ma nieznacznie większą
              przewodników zaliczamy srebro i miedź.                                 masę.
          O  O Substancje, które nie posiadają swobodnych nośników ładunku, nazywamy
              izolatorami.
          O  O Elektryzowanie ciał nie powoduje powstawania ładunków, a tylko ich
              rozdzielanie. W wypadku elektryzowania przez pocieranie ciała elektryzują
              się różnoimiennie.
          O  O W przypadku elektryzowania ciał przez dotyk ciałem naelektryzowanym
              obydwa ciała elektryzują się jednoimiennie.
          O  O Uziemienie ciała naelektryzowanego polega na połączeniu przewodnikiem
              ciała naelektryzowanego z ziemią.
          O  O Naelektryzowanie metalu (przewodnika) możliwe jest po odizolowaniu go od
              ziemi.


          Czy już umiesz? Sprawdź się!


           1   Wybierz poprawne uzupełnienia zdania.

                  W wyniku      A.  jednoimiennie,              A.  ma taką samą
                  pocierania                                          wartość.
                                                 a zgromadzony
               balonika wełnianą                 na nich ładunek
               rękawiczką, ciała   B.  różnoimiennie,           B.   ma różną
                 elektryzują się                                      wartość.

           2   Wskaż poprawne dokończenia zdania.

              Wskazówka elektroskopu wychyli się, jeśli jego kulkę dotkniemy:
              a)  naelektryzowaną szklaną pałeczką,
              b)  obojętną elektrycznie rurką z PVC,
              c)  potartą suknem laską ebonitową,
              d)  wełnianą rękawiczką,
              e)  metalową rurką.

           3   Scharakteryzuj pod względem elektrycznym wewnętrzną budowę metalu
              oraz izolatora.
           4   Wyjaśnij mechanizm elektryzowania ciał przez:

              a)  pocieranie,
              b)  dotyk ciałem naelektryzowanym ujemnie,
              c)  dotyk ciałem naelektryzowanym dodatnio.

           5   Dlaczego trzymaną w dłoni pałeczkę ebonitową lub szklaną można
              naelektryzować przez potarcie innym materiałem, a nie da się w ten sposób
              naelektryzować ciała metalowego?

                                                                                   115
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122