Page 122 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Doświadczenie 33.

Badamy, czy elektroskop można w sposób trwały naelektryzować przez indukcję
Niezbędne przedmioty: elektroskop, pałeczka ebonitowa (rurka z PVC), wełniana tkanina (sukno)

Wykonanie:
• Naelektryzuj pałeczkę ebonitową.
• Uziem elektroskop, np. dotykając jego kulki palcami, po czym zbliż do jego kulki naelektryzowaną pałeczkę.
• Cały czas trzymając pałeczkę blisko elektroskopu, przerwij uziemienie i powoli odsuń pałeczkę. Obserwuj, co się dzieje.

– – – – – – – – –
– – – – – – – – – + – – – – – – – – – +

+ +
+ +
+ + + + + +
+ + + +
+ +

Obserwacje: Po przerwaniu uziemienia wskazówka elektroskopu wychyla się i pozostaje wychylona nawet po oddaleniu
naelektryzowanej pałeczki.
Wniosek: Po zbliżeniu do kulki uziemionego elektroskopu pałeczki ebonitowej naelektryzowanej ujemnie następuje
rozdział ładunków. Elektrony z elektroskopu zostają odepchnięte do ziemi przez ujemnie naelektryzowaną
pałeczkę ebonitową. Elektroskop ma więc niedobór elektronów. Po przerwaniu uziemienia niedobór
elektronów w elektroskopie pozostaje, gdyż elektrony nie mają możliwości powrotu z ziemi. Elektroskop
pozostaje więc naelektryzowany dodatnio.

Zasada zachowania ładunku

Obserwując w poprzednich doświadczeniach zachowanie kulek papierowej
i aluminiowej, a także polaryzacji skrawków papieru czy baloników, mogłeś
zauważyć, że ładunki elektryczne (elektrony) jedynie przemieszczały się w cia-
łach pod wpływem naelektryzowanych przedmiotów. Jeśli elektryzowaliśmy
elektroskop przez indukcję, to ładunek w tym elektroskopie przemieszczał się
tylko w jego obrębie. Jeśli w chwili początkowej był równy zeru, to w każdej
chwili pozostawał taki sam, czyli równy zeru.
Możemy więc na tej podstawie sformułować wniosek, że:

W układzie ciał odizolowanym od otoczenia
suma ładunków dodatnich i ujemnych, czyli całkowity ładunek elektryczny,
pozostaje stała i może być równa zeru.

120