Page 206 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

6.1 Światło i jego właściwości

Podejmij temat O O Światło to fala czy cząstka?

Czym jest światło?
Jedną z pierwszych prób wyjaśnienia, czym jest światło, była hipoteza Isaa-
ca Newtona. Zakładała, że światło jest strumieniem nadzwyczaj drobnych,
niezwykle szybko poruszających się cząstek. Od łacińskiego słowa corpuscula
‘mała cząstka’ teorię tę nazwano korpuskularną. Poglądy Newtona na temat
natury światła zmieniały się. W trakcie dalszej pracy badawczej zaczął przy-
puszczać, że światło jest falą, i w oparciu o tę teorię sam wyjaśnił wiele zjawisk.
Współczesny Newtonowi holenderski fizyk Christian Huygens (czyt. hojhens;
1629–1695) w 1690 roku wysunął nową teorię – teorię falową światła. Według
niej każdy punkt środowiska, do którego dociera fala, staje się źródłem nowe-
go zaburzenia rozchodzącego się w postaci fali. Istniały również inne zjawiska
(poznasz je w tym dziale), których nie potrafiono wyjaśnić w oparciu o teorię
korpuskularną. Pogląd „cząsteczkowy” zaczął być wypierany przez teorię, że
światło jest falą. W 1867 roku James Clerk Maxwell udowodnił, że światło jest
falą elektromagnetyczną.
Jak widzisz, twierdzenia na temat natury światła zmieniały się w ciągu wie-
ków, a prawdziwa natura światła jest bardzo trudna do określenia. Raz zacho-
wuje się ono jak fala, a innym razem jak strumień cząstek (nazwanych wcześniej
korpuskułami). Dlatego uważa się, że światło ma podwójną naturę – korpusku-
Optyka zajmuje się światłem i jego larno-falową. W dziale optyka (od gr. optikos, czyli ‘wzrokowy’ i optos, czyli
oddziaływaniem z materią. ‘widzialny’) wykonamy doświadczenia, które potwierdzają tę opinię.

długość fali Światło jako fala elektromagnetyczna
10 2 1 10 2 10 4 10 8 10 10 10 12
A b C d e f Światło towarzyszy nam na co dzień – dzięki niemu widzimy, korzystamy
z energii, jaką ono przenosi, oraz wykorzystujemy je w wielu dziedzinach
światło życia. Jak wiesz, światło jest falą elektromagnetyczną odbieraną przez nasz
widzialne
zmysł wzroku. Przypomnij sobie informację na temat widma fal elektromag-
netycznych – światłem widzialnym nazwaliśmy fale o długości od ok. 400 nm
7
7
7 10 m 4 10 m
A – fale radiowe do ok. 700 nm (il. 6.1).
b – mikrofale
C – podczerwień Źródła światła
d – nadfiolet
e – promieniowanie rentgenowskie Źródłami światła będziemy nazywać wszystkie ciała wysyłające promienio-
f – promieniowanie gamma
wanie widzialne. Znamy wiele źródeł światła, ale najpowszechniejszym i naj-
6.1 Widmo fal elektromagne-
tycznych z wyróżnionym światłem silniejszym jest Słońce. Źródłem energii promieniowania Słońca i innych
widzialnym gwiazd jest energia uwalniana w zachodzących w nich reakcjach jądrowych.

204