Page 82 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Ciekawe! Związek między wielkościami opisującymi falę
Fale sejsmiczne, wywołane przez trzę- Znając określenie długości fali, możemy zdefiniować, podobnie jak w ruchu
sienia ziemi, rozchodzą się we wnętrzu
Ziemi na odległość tysięcy kilometrów. drgającym, okres fali i jej częstotliwość.
Fale te mogą być podłużne (skały pobu- Okres fali T to czas, w którym fala przebywa drogę równą swojej długoś-
dzane są do drgań do przodu i do tyłu) ci. Okres drgań wyznaczamy w sekundach.
oraz poprzeczne (skały drgają w górę 1
T
i w dół oraz na boki). Fale poprzeczne Częstotliwość fali f wyznaczamy ze wzoru: f = i wyrażamy w her-
powodują największe zniszczenia. 1
cach (1 Hz = ).
1 s
Fala rozchodzi się w danym ośrodku ruchem jednostajnym, więc ze wzoru
na drogę (s = v · t) można określić związek pomiędzy długością fali, jej okre-
sem a wartością prędkości (szybkością) jej rozchodzenia się:
m = v · T lub m = v
f
Szybkość rozchodzenia się fali w danym ośrodku możemy obliczyć
ze wzoru:
v = m · ƒ
v – szybkość ( )
m
s
m – długość fali (m)
ƒ – częstotliwość fali (Hz)

Rozpatrzmy przykład.

Przykład 9.
x (m)
Częstotliwość drgań fali przedstawionej na rysunku wynosi 2 Hz.
Oblicz okres i odczytaj amplitudę oraz długość tej fali. 0,5

1 2 r (m)

Dane: Szukane:
f = 2 Hz T = ?
m = ?

Rozwiązanie
1
1
Obliczamy okres fali, korzystając ze wzoru: f = to T = = 1 = 1 = 0,5 s
T
f
2 Hz
2 1
s
Odczytujemy z wykresu amplitudę fali − wynosi ona 0,5 m. Odczytujemy z wykresu długość fali: m = 2 m.
Odpowiedź: Okres fali wynosi 0,5 s, amplituda 0,5 m, a długość fali 2 m.
80