Page 115 - geografia 7
P. 115
Zmiana własności i pochodzenia kapitału
W gospodarce centralnie planowanej większość zakładów przemysłowych była własnością państwa. Aby umożliwić fabry-
kom funkcjonowanie zgodne z zasadami wolnego rynku, przeprowadzano prywatyzację, czyli sprzedaż majątku państwo-
wego podmiotom prywatnym (np. przedsiębiorcom, akcjonariuszom). Niektóre zakłady nie przynosiły zysków i musiały zostać
zlikwidowane. W 2021 r. tylko pojedyncze przedsiębiorstwa pozostały własnością państwa (np. Przedsiębiorstwo Państwowe
„Porty Lotnicze” i Polska Żegluga Morska). Podczas transformacji umożliwiono napływ kapitału zagranicznego, dzięki któ-
remu firmy mogły inwestować w nowoczesne technologie, np. w przetwórstwie spożywczym. Swoje montownie lub zakłady
produkcyjne otworzyło wiele koncernów międzynarodowych z branży samochodowej i elektromechanicznej (np. producenci
lodówek, telewizorów). Duży udział kapitału zagranicznego w przedsiębiorstwie może prowadzić jednak do przekazywania
zysków poza granice kraju lub decyzji, które nie są zgodne z interesem lokalnym, tylko z korzyścią inwestora.
3.23 Liczba obecnych w Polsce marek branży motoryzacyjnej potwierdza dużą rolę naszego rynku w europejskiej produkcji
samochodów (także części i podzespołów)
A B
3.24 Przed 1990 r. kontrolowany przez państwo przemysł środków transportu był niedoinwestowany. Samochody
produkowane w Polsce były więc znacznie mniej zaawansowane technologicznie (A) niż te pochodzące z zagranicy (B)
Zmiana procesów produkcyjnych
Na działanie przedsiębiorstw produkcyjnych duży wpływ
mają regulacje prawne określające warunki ich działania.
Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej wiele zakładów
musiało dokonać zmian, aby spełnić normy unijne doty-
czące standardów produkcji i jakości wyrobów. Na zmiany
w procesach produkcyjnych wpływają też realizowane przez
państwo zobowiązania międzynarodowe dotyczące zanie-
czyszczenia środowiska i ograniczenia emisji CO .
2
3.25 Oznaczenie potwierdzające
spełnianie norm produkcji i standardów, 3.26 Mimo że według danych elektrowni Bełchatów emisję
bez którego większość produktów nie pyłów i tlenków siarki w latach 1990–2017 zredukowano o 90%,
może być sprzedawanych na terenie UE Polska należy do ich największych emitentów w Europie
113
28.11.2022 21:32:36
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 113 28.11.2022 21:32:36
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 113