Page 113 - geografia 7

Rola przemysłu w gospodarce i jego struktura
Przemysł
Udział przemysłu w gospodarce państwa zależy od posiadanych zasobów
lub importu tych zasobów oraz sposobu ich wykorzystywania. W Polsce rola Sekcja B
przemysłu spadła po przemianach w 1989 r., następnie powoli rosła (il. 3.16). Górnictwo i wydobywanie
Nadal ma on większe znaczenie niż w większości krajów europejskich (porów- Działy 05–09
naj tabela s. 226–229). Najwyższy udział przemysłu w zatrudnieniu odnoto-
wano w Czechach, a najniższy w Luksemburgu. Sekcja C
Każdy z wytwarzanych przez człowieka produktów powstaje w inny spo- Przetwórstwo przemysłowe
sób. Zastanów się, czym różnią się zakład produkujący cukierki, piekarnia Działy 10–33
i fabryka autobusów. Tych różnic jest dużo, ale pod wieloma względami bar- Przykładowo:
dział 11 – produkcja napojów,
dziej podobne są do siebie dwa pierwsze zakłady – można je przypisać do dział 14 – produkcja odzieży
jednej grupy. Aby szczegółowo opisać przemysł, przedsiębiorstwa grupuje się
ze względu na podobieństwa wytwarzanych przez nie towarów i sposobów Sekcja D
ich wytwarzania. Przykładem jest podział przemysłu na sekcje i dzia- Wytwarzanie i zaopatrywanie
ły (il. 3.17) przyjęty przez GUS. Przedsiębiorcy rejestrują wyniki produkcji w energię elektryczną, gaz,
i sprzedaży według określonych działów. Dzięki zebraniu tych danych można gorącą wodę
Dział 35
badać różne zmiany zachodzące w strukturze przemysłu.

Zmiany w przemyśle Sekcja E
Dostawa wody, gospodaro-
Dlaczego jeden zakład produkcyjny z czasem popada w kłopoty, a inny świet- wanie ściekami i odpadami
nie prosperuje? Dlaczego dobrze funkcjonująca fabryka zmienia sposób pro- Działy 36–39
dukcji? Pod wpływem zmieniającego się rynku przedsiębiorstwa podlegają
zmianom – drobnym lub gruntownym. Mogą one dotyczyć tylko jednego Sekcja F
przedsiębiorstwa albo całego regionu, a nawet całego działu przemysłu. Budownictwo
W strukturze przemysłu Polski (il. 3.18) widać przejawy zmian, których Działy 41–43
przyczynami były przede wszystkim:
3.17 Uproszczony podział
• nacisk na rozwój przemysłu wydobywczego i ciężkiego w czasach gospo- przemysłu na sekcje i działy
darki centralnie planowanej, według Polskiej Klasyfikacji
• transformacja z gospodarki centralnie planowanej na wolnorynkową, Działalności (PKD), budownictwo
• przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, jest w niektórych statystykach
• postęp technologiczny i wzrost świadomości ekologicznej. wyłączane z przemysłu

Struktura przemysłu – udział
23,7% 23,0% 21,0%
22,3% 25,8% 3,4% 30,0% poszczególnych grup zakładów wśród
3,5% 4,1% 3,6% wszystkich przedsiębiorstw; najczęściej
7,9% 18,6% 5,2% 9,0% jest charakteryzowana przez rodzaj
10,3% 13,7% 8,5% 15,2% 18,2% 16,1% 16,9% i liczbę produkowanych wyrobów,
1990 r. 2005 r. 2016 r. ale może też być określana za pomocą
innych parametrów (np. wielkości
przemysł przemysł przemysł chemiczny przedsiębiorstw, formy własności,
elektromaszynowy spożywczy i wyrobów gumowych rodzaju kapitału).
przemysł przemysł drzewny
hutniczy górnictwo i papierniczy inne
3.18 Zmiany struktury przemysłu w Polsce

111

28.11.2022 21:32:29
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 111 28.11.2022 21:32:29
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 111