Page 18 - geografia 7

Ukształtowanie powierzchni Polski

Polska jest krajem nizinnym. Dominują obszary do 200 m n.p.m. (ok. 75%
powierzchni). Najwyżej leżą Rysy w Tatrach (2499 m n.p.m.), a najniżej poło-
żony punkt to Marzęcino (–2,2 m n.p.m.) na Żuławach Wiślanych.

Morze Bałtyckie rzeźba nizinna nadmorska
rzeźba młodoglacjalna
Pobrzeże Słowińskie Pobrzeże Gdańskie
Pobrzeże P o j e z i e r z e
M a z u r s k i e
obszary położone poniżej 0 m n.p.m. Szczecińskie
obszary położone 0–100 m n.p.m. P o j e z i e r z a P o m o r s k i e Północnopodlaska
Nizina
obszary położone 101–200 m n.p.m.
P o j e z i e r z e
obszary położone 201–300 m n.p.m. W i e l k o p o l s k i e Nizina rzeźba staroglacjalna
Pojezierze
obszary położone 301–500 m n.p.m. Lubuskie Mazowiecka Południowopodlaska
obszary położone 501–1000 m n.p.m. Nizina
Nizina
obszary położone powyżej 1000 m n.p.m. W a ł T r z e b n i c k i Polesie
Południowowielkopolska
Wyżyna W y ż y n a
1.10 Udział nizin, wyżyn i gór S u d e G. Świętokrzyskie L u b e l s k a
t
w ukształtowaniu powierzchni Polski N i z i n a Ś l ą s k a –Częstochowska Małopolska Roztocze rzeźba wyżynna
y
Wyżyna
Kotlina
0 50 100 km Wyżyna Sandomierska
Krakowsko–
Śląska
górotwórczość rzeźba kotlin
i zlodowacenia a r p a
zlodowacenia K Pieniny t y
zlodowacenia i współczesne Tatry rzeźba górska
procesy geologiczne
1.11 Procesy geologiczne o dominującym wpływie na poszczególne pasy rzeźby
W skrócie

W Polsce występują równoleżnikowe pasy rzeźby.
Góry, kotliny i wyżyny powstały w wyniku działania sił z wnętrza Ziemi,
m.in. ruchów górotwórczych.

Ciekawe! Krajobraz Nizin Środkowopolskich, pojezierzy i pobrzeży został utworzony
przede wszystkim przez lądolód skandynawski.
Na Żuławach Wiślanych jest wiele ob-
szarów położonych poniżej poziomu Na ukształtowanie powierzchni większej części Polski miały wpływ
morza. Do niedawna za najniżej poło- zlodowacenia. Nie tylko przyczyniły się do uformowania rzeźby
żone miejsce w Polsce był uznawany w północnej części kraju, ale zmieniły też rzeźbę gór i wyżyn.
punkt o wysokości: –1,8 m n.p.m. we wsi
Raczki Elbląskie, leżącej na południe od
Elbląga. W okolicy Marzęcina znalezio- Czy już umiesz? Sprawdź!
no punkt znajdujący się jeszcze niżej. Nie
oznacza to, że w tym miejscu teren się 1 Porównaj krajobraz okolic Sejn i Karpacza. Wymień procesy geologiczne,
obniżył, ale że nie objęły go wcześniej- które wpłynęły na ukształtowanie krajobrazu tych terenów.
sze szczegółowe pomiary geodezyjne. 2 Wyjaśnij, dlaczego obszary Nizin Środkowopolskich mają równinny
Wieś Marzęcino leży ok. 20 km na pół- charakter.
nocny zachód od wsi Raczki Elbląskie,
blisko południowo-zachodniego brzegu 3 Wypisz szczyty zaliczane do korony gór Polski. Informacje na ten temat
Zalewu Wiślanego. wyszukaj w internecie.

16

28.11.2022 21:30:07
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 16 28.11.2022 21:30:07
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 16