Page 34 - geografia 7

1.6 Różnorodność lasów w Polsce

Podejmij temat z Czym las różni się od parku?
z Dlaczego w Polsce występuje wiele typów lasów?

Lasy w Polsce
Z własnych obserwacji zapewne wiesz, że w Polsce występują lasy iglaste,
liściaste i mieszane. To podział podstawowy. Typ lasu i dominacja w nim
określonych gatunków roślin zależy przede wszystkim od warunków klima-
tycznych oraz skał występujących w podłożu. Mogłoby się wydawać, że skoro
w Polsce występuje klimat umiarkowany ciepły, a skały podłoża są najczęściej
pochodzenia polodowcowego, to lasy w całym kraju powinny być do siebie
podobne. Tak jednak nie jest. Nawet niewielkie różnice klimatyczne i geolo-
giczne powodują bowiem zróżnicowanie lasów na danym obszarze. Bardzo
duży wpływ ma również działalność człowieka.

Zróżnicowanie lasów – czynniki przyrodnicze
Wśród warunków przyrodniczych wpływających na występowanie poszcze-
gólnych gatunków drzew najważniejsze są warunki klimatyczne, przede
wszystkim temperatura powietrza w lecie i w zimie, a także suma opadów
atmosferycznych oraz ich rozkład w ciągu roku. Od klimatu z kolei zależą
Czynniki przyrodnicze wpływające
na zróżnicowanie lasów warunki wodne. Niektóre gatunki drzew preferują obszary o suchym pod-
łożu, np. sosna zwyczajna. Inne rosną na terenach podmokłych, np. olsza
czarna. Dla właściwego rozwoju drzew ważne są również skały podłoża
klimat (temperatura i powstałe na nich gleby. Na piaszczystym, przepuszczalnym podłożu,
powietrza, opady)
np. z glebami bielicowymi, dobre warunki do rozwoju znajduje sosna. Dąb
rośnie na rędzinach, a także na glebach brunatnych. Inne drzewa liściaste:
graby, jesiony, wiązy, wolą podłoże gliniaste.
warunki wodne
Zróżnicowanie lasów – czynniki społeczne i kulturowe
Około tysiąca lat temu, a więc w czasach Mieszka I, lasy zajmowały prawie
gleby 90% ówczesnej powierzchni państwa Polan. Wtedy jedynymi czynnikami
wpływającymi na zróżnicowanie gatunkowe lasów były warunki przyrodni-
cze (il. 1.37).

skały podłoża Kiedy w średniowieczu w czasach pierwszych Piastów nastąpił rozwój
osadnictwa i upraw rolnych, zmniejszyła się powierzchnia terenów leśnych.
W pierwszej kolejności ludzie pozyskiwali obszary z najlepszymi glebami
1.37 Wpływ warunków
przyrodniczych na zróżnicowanie – najpierw z czarnoziemami i czarnymi ziemiami (np. na Kujawach). Jed-
lasów nak takich było niewiele. Osadnictwo z czasem objęło więc gleby brunatne

32

28.11.2022 21:30:33
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 32 28.11.2022 21:30:33
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 32