Page 29 - geografia 7
P. 29

Walory przyrodnicze Wisły i Odry

          Walory przyrodnicze to inaczej wartości, atrakcje środowiska przyrodni-
          czego ważne dla człowieka, w szczególny sposób – dla turysty. Doliny rzek
          mają wiele takich walorów – przestrzenie z pięknymi krajobrazami, dostęp
          do wody, dobre gleby, bogaty świat roślin i zwierząt. Trzy polskie parki naro-
          dowe – Biebrzański, Narwiański, Ujście Warty – utworzono ze względu na
          ochronę obszarów dolin rzecznych o wyjątkowych wartościach.
                                                                                     Ciekawe!















         Wisła wypływa z Baraniej Góry        Odra ma źródła w Górach                Długość Warty, trzeciej pod względem
          w Beskidzie Śląskim. Ma długość     Odrzańskich w Czechach, a uchodzi      długości rzeki Polski, wynosi 795 km. Za-
         1022 km. Górski odcinek rzeki znajduje   do Zalewu Szczecińskiego. Obecnie   uważ, że to więcej niż odcinek Odry na
          się na obszarach zalesionych, objętych   liczy 840 km, z czego w Polsce ma   terenie Polski, ale mniej niż całkowita
          w wielu miejscach ochroną. W okolicy   726 km. W przeszłości miała długość   długość tej rzeki. Warta należy do dorze-
          Krakowa rzeka pokonuje zwężenie,    ok. 1000 km, ale jej bieg został sztucznie   cza Odry. W celu połączenia dorzeczy
          zwane Bramą Krakowską. W środkowej   wyprostowany. Ułatwiło to żeglugę,    wielkich rzek buduje się kanały. Kanałem
          części jest szeroka, tworzy zakola i liczne   ale zmniejszyło walory przyrodnicze.   łączącym dorzecze Odry z dorzeczem
          piaszczyste wyspy, zamieszkane przez   Odra nie jest tak atrakcyjna jak Wisła
          wiele gatunków ptaków. Ten nieco    dla osób zainteresowanych turystyką    Wisły jest Kanał Bydgoski, zbudowany
          dziki stan rzeki stanowi utrudnienie dla   wodną. Natomiast w jej dolinie   w dolinie pomiędzy Brdą a Notecią. Po-
          żeglugi, ale dla turystów, np. kajakarzy,   wytyczono kilka szlaków rowerowych,   wstał w latach 1773–1774. Prześledź na
          jest atrakcją. Na zdjęciu: środkowy   np. szlak Zielona Odra, wiodący      mapie jego przebieg. Na zdjęciu: zabyt-
          odcinek rzeki w okolicach Kozienic przy   przez kilka parków krajobrazowych.   kowa śluza Czarna Droga w Bydgoszczy,
          bardzo niskim stanie wody.          Na zdjęciu: Odra niedaleko Wrocławia.  obecnie wyłączona z eksploatacji.




          W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź!


               Prawie całe terytorium Polski należy do zlewiska   1   Wypisz z atlasu geograficznego wszystkie zaznaczone
              Morza Bałtyckiego i do dorzeczy Wisły i Odry.         na mapie dopływy Wisły. Porównaj liczbę dopływów
                                                                    prawych i lewych.
               Rzeki Polski nie są zbyt zasobne w wodę z powodu
              niewielkich opadów i przepuszczalnego podłoża      2   Wyjaśnij, w jaki sposób klimat wpływa na ilość wody,
              (piaski, żwiry).                                      którą niesie rzeka.
               Poza obszarami górskimi spadek rzek jest w Polsce   3   W których miesiącach roku jest największe zagrożenie
              niewielki.                                            powodziami w Polsce?
               Charakterystyczną cechą sieci rzecznej Polski jest   4   Która rzeka płynie najbliżej twojego miejsca
              asymetria dorzeczy (przewaga prawych dopływów),       zamieszkania? Prześledź na mapie jej bieg od źródeł
              wynikająca z nachylenia terenu w kierunku północno-   do ujścia. Oceń, czy jest duża, czy mała. Opisz jej
              -zachodnim.                                           walory przyrodnicze.

                                                                                   27



                                                                                                              28.11.2022   21:30:28
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   27                                                             28.11.2022   21:30:28
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   27
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34