Page 33 - geografia 7
P. 33
Rolnicze wykorzystanie gleb i racjonalne gospodarowanie nimi
W rolnictwie typ gleby ma ogromne znaczenie. Wpływa zarówno na wiel- Wyjaśnij, w jaki sposób warunki
kość plonów, jak i na rodzaj prowadzonych upraw. Każdy gatunek rośliny ma klimatyczne wpłynęły na powstanie
określone wymagania glebowe. Na glebach bogatych w próchnicę uprawia czarnoziemów na Wyżynie Lubelskiej.
się pszenicę, buraki cukrowe, warzywa. Na glebach średniej jakości sieje się
kukurydzę, a także rośliny pastewne, służące jako pasza dla zwierząt; na naj-
mniej żyznych – żyto i owies, a także sadzi się ziemniaki. O wyborze decyduje
opłacalność produkcji rolnej.
Gleby o najmniejszej żyzności przeznacza się pod zalesienia. Zgodnie
z zasadą racjonalnego wykorzystania gleb zabudowa mieszkaniowa i prze-
mysłowa powinna być lokalizowana na obszarach występowania najsłabszych
gleb. Takie planowanie pozwoliłoby zachować potencjał rolniczy naszego
kraju. Ta zasada nie zawsze była i często nadal nie jest przestrzegana (il. 1.36).
1.36 Nowa Huta, dzielnica Krakowa, została wybudowana w latach 50. XX w.
na najlepszych glebach – m.in. na czarnoziemach. Dowiedz się dlaczego
W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź!
W Polsce występują gleby strefowe (brunatne, płowe, 1 Dowiedz się, jakie typy gleb występują w okolicy,
bielicowe, czarnoziemy), astrefowe (czarne ziemie, w której mieszkasz.
rędziny, mady, górskie) i antropogeniczne.
2 Na podstawie mapy gleb Polski zaproponuj konkretne
Na najbardziej urodzajnych glebach – czarnoziemach, uprawy dla Niziny Podlaskiej. Sprawdź w internecie,
czarnych ziemiach, madach – uprawia się pszenicę co uprawia się na tych terenach. Oceń stopień
i buraki cukrowe. zgodności przewidywań z rzeczywistością.
Na glebach mało urodzajnych, np. na bielicowych, 3 Sprawdź, w których rejonach Polski występują duże
uprawia się żyto i ziemniaki. obszary sadów. Czy ich rozmieszczenie jest związane
z występowaniem określonych typów gleb? Jeżeli nie,
Gleby górskie (w początkowym stadium rozwoju) to zaproponuj inne wyjaśnienia.
nie są dobrze wykształcone – strome stoki ułatwiają
spłukiwanie lub zwiewanie gleby. Najczęściej 4 Wytłumacz, dlaczego ziemi w doniczce nie można
przeznacza się je na łąki i pastwiska. nazwać glebą.
31
28.11.2022 21:30:33
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 31
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 31 28.11.2022 21:30:33
