Page 97 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd

5.5 Upadek Rzeczypospolitej

ŚREDNIOWIECZE NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI
wieki
1795 rok – III rozbiór Polski

Podejmij temat z Podyskutujcie, czym powinno charakteryzować się silne państwo.

Sytuacja Polski w XVIII wieku

Silna gospodarka i pełny skarb, liczna armia i stabilna władza – to nie-
które cechy silnego państwa. Sytuacja Rzeczypospolitej w drugiej po- Ambasador – najwyższy rangą
łowie XVIII wieku wyglądała jednak inaczej. Kraj był wyczerpany przedstawiciel dyplomatyczny,
wojnami. Skarb świecił pustkami. Nieliczna armia nie była w stanie reprezentujący jakieś państwo
bronić granic. Król miał słabą władzę. O wpływy w państwie walczyły wobec władz innego państwa.
bogate rody szlacheckie, dla których prywatne interesy liczyły się bar-
dziej niż dobro ojczyzny.
Słabość Polski była na rękę sąsiadom. Rosja, Austria i Prusy dą-
żyły do utrzymania chaosu w naszym kraju. W Polsce stacjonowała
rosyjska armia. Silną pozycję miał rosyjski ambasador, który uda-
remniał wszelkie próby reform. Wbrew tym przeciwnościom król
Stanisław August Poniatowski i patriotyczna część szlachty próbo-
wali naprawić państwo. Najważniejszą taką próbą było uchwalenie
Konstytucji 3 maja w 1791 roku. Na mocy ustawy usprawniono
sposób funkcjonowania władz, wzmocniono pozycję króla i ograni- Marszałek sejmu Stanisław
czono wpływy bogatej szlachty na rządy. Konstytucja obowiązywa- Małachowski z tekstem
ła jednak zaledwie rok. W 1792 roku została obalona przez część konstytucji (fragment obrazu
szlachty wspieraną przez Rosję. Jana Matejki)

Rozbiory Polski

Mocarstwa ościenne wykorzystały trudną sytuację Rzeczypospolitej
do odebrania jej ziem. W 1772 roku Rosja, Austria i Prusy doko-
nały I rozbioru Polski. W jego trakcie zagarnęły część obszarów na-
szego państwa. W 1793 roku nastąpił II rozbiór Polski – z udziałem
Rosji i Prus. Rzeczpospolita była zbyt słaba, by przeciwstawić się
zaborcom. W 1793 roku jej terytorium było trzykrotnie mniejsze Zaborca – tu: państwo, które
niż w 1772 roku. zagarnęło cudze terytorium.

95

04.10.2022 11:35:03
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 95 04.10.2022 11:35:03
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 95