Page 105 - historia 6
P. 105

4.4      Wojny z Turcją w drugiej połowie XVII wieku





          wiek  ŚREDNIOWIECZE                           NOWOŻYTNOŚĆ                            WSPÓŁCZESNOŚĆ
              XIV           XV          XVI          XVII         XVIII         XIX           XX          XXI
                               1673 rok – zwycięstwo wojsk  1683 rok – odsiecz
                                  polskich pod Chocimiem   wiedeńska

          Podejmij temat                           z  Przypomnij postanowienia rozejmu w Andruszowie.






          Od Kamieńca Podolskiego do Chocimia                                            Haracz – tu: coroczna danina
                                                                                         płacona sułtanowi przez lenne
          Zawarcie  rozejmu  w  Andruszowie,  w  wyniku  którego  podzielono             państwa chrześcijańskie.
          Ukrainę między Polskę a Rosję, nie uspokoiło sytuacji na tym obsza-
          rze. Kozacy nadal dążyli do utworzenia własnego państwa i z cza-               Czambuły – zbrojne oddziały
          sem zyskali potężnego sojusznika – Turcję. Jej celem nie było jednak           Tatarów walczące w oderwaniu
                                                                                         od głównej armii, dokonujące
          utworzenie niepodległej Ukrainy, lecz podbój tych ziem.                        najazdów w głąb terytorium
            Latem 1672 roku Turcy sprzymierzeni z Tatarami i Kozakami                    obcego państwa.
          wyparli Polaków z Ukrainy i zdobyli Kamieniec Podolski. Upa-
          dek  twierdzy,  będącej  bramą  do  całego  Podola,  oznaczał  utratę
          rozległych obszarów na południowym wschodzie kraju. Wojnę za-
          kończył pokój zawarty tego samego roku w Buczaczu. Osłabiona
          Rzeczpospolita zrzekła się w nim Podola i części Ukrainy na rzecz
          Turcji. Ponadto zobowiązała się do wypłacania sułtanowi haraczu,
          co formalnie czyniło ją państwem zależnym od Turcji.
            W  trakcie  działań  wojennych  objawił  się  talent  dowódczy  het-
          mana  Jana  Sobieskiego.  Z  powodzeniem  prowadził  on  walkę
          z czambułami tatarskimi dokonującymi spustoszeń na południu
          kraju. Dzięki umiejętnej taktyce hetman rozbił oddziały nieprzyja-
          ciela i uwolnił z rąk Tatarów kilkadziesiąt tysięcy jasyru.
            W 1673 roku Rzeczpospolita wystawiła przeciw Turkom nową
          armię  pod  dowództwem  Sobieskiego.  Jesienią  pokonała  ona  woj-            Jan III Sobieski – obraz Jerzego
          ska tureckie obwarowane w obozie pod Chocimiem. Zwycięstwo                     Siemiginowskiego z XVII wieku
          chocimskie  uczyniło  hetmana  sławnym  i  sprawiło,  że  na  elekcji
          w 1674 roku szlachta wybrała go na króla Polski. Jan III Sobieski
          panował 22 lata, aż do swojej śmierci w roku 1696.                             Sprawdź w słowniku, czym jest
            Pomimo zwycięstwa pod Chocimiem Polakom nie udało się wy-                    apoteoza. Czy obraz Siemiginow-
          przeć Turków z Podola ani Ukrainy. Walki zakończył rozejm zawar-               skiego  możemy  uznać  za  apo-
          ty w 1676 roku. Potwierdzono w nim warunki pokoju z 1672 roku,                 teozę króla Jana III Sobieskiego?
          Polska została już jednak zwolniona z płacenia haraczu.                        Uzasadnij odpowiedź.

                                                                                 103



   0618_881295_historia_kl6.indd   103                                                                        18.06.2019   11:07:51
   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110