Page 100 - historia 6
P. 100
4.3 Potop szwedzki
wiek ŚREDNIOWIECZE NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI
1655–1660 1668 rok – abdykacja Jana Kazimierza;
– potop szwedzki koniec rządów dynastii Wazów w Polsce
Podejmij temat Opisz stosunki polsko-szwedzkie w pierwszej połowie XVII wieku.
Nawiąż do ukazanych postaci i wydarzeń.
Zygmunt III Waza Pieter Snayers, Bitwa pod Kircholmem Stefan Płużański, Bitwa pod Oliwą Władysław IV Waza
W przededniu wojny
W XVII wieku Szwedzi odnieśli wielkie sukcesy w rywalizacji o do-
minium Maris Baltici. Opanowali wschodnie wybrzeża Bałtyku (w tym
Inflanty) oraz Pomorze Szczecińskie (w wyniku wojny z Habsbur-
gami). W czasie wojny o ujście Wisły na krótko zajęli też Pomorze
Gdańskie, ale ostatecznie musieli wycofać się z terytorium Polski.
Szwedzi nie zamierzali jednak rezygnować z planów podboju Prus
Królewskich. Rozumieli bowiem, że opanowanie ujścia Wisły za-
pewni im kontrolę nad dochodowym handlem zbożem.
Pretekstem do napaści na nasz kraj stały się bezpodstawne, zda-
Szwecja miała znakomitą niem Szwedów, roszczenia Jana Kazimierza do tronu szwedzkiego.
armię, której trzon stanowiła Poza tym Szwecja nie była bogatym państwem, a wojny przynosiły
silna piechota. W jej skład
wchodziły oddziały pikinierów jej znaczne łupy. Z tych względów król szwedzki Karol X Gustaw
(wyposażonych w długie piki) (lata panowania: 1654–1660) postanowił najechać Polskę.
i formacje strzelców. Piechotę Rzeczpospolita, osłabiona wojną z Kozakami i Rosją, wydawała
w boju wspierała artyleria. się łatwym celem. Jej sytuacja wewnętrzna była trudna – nasilały się
Na zdjęciu: współcześni spory króla ze szlachtą o zakres władzy monarszej, a sejmy często
rekonstruktorzy. rozchodziły się bez podjęcia uchwał.
98
0618_881295_historia_kl6.indd 98 18.06.2019 11:07:45
