Page 122 - historia 6
P. 122

5.1       Gospodarka Europy Zachodniej





       wiek  ŚREDNIOWIECZE                            NOWOŻYTNOŚĆ                            WSPÓŁCZESNOŚĆ
            XIV          XV           XVI          XVII         XVIII         XIX           XX          XXI
            XVI–XVIII wiek – kształtowanie się gospodarki  1694 rok – uzyskanie przez Bank Anglii
                    kapitalistycznej w Europie Zachodniej  przywileju emisji banknotów

       Podejmij temat                            z  Wymień cechy gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej.

                                                 z  Podaj skutki odkryć geograficznych dla gospodarki Europy.





                                            Sytuacja gospodarcza na zachodzie Europy

                                            Gdy w XVI-wiecznej Polsce rozwijała się gospodarka folwarczno-
                                            -pańszczyźniana,  na  zachodzie  Europy  pańszczyzna  zanikała.
                                            Chłopi  często  cieszyli  się  wolnością  osobistą  i  dzierżawili  ziemię
                                            od pana feudalnego w zamian za czynsz. Dzięki udoskonaleniu
                                            narzędzi  rolniczych  i  rozszerzaniu  terenów  pod  uprawę  osiąga-
                                            li  wyższe  plony  i  wytwarzali  coraz  więcej  na  potrzeby  lokalnego
                                            rynku. Znaczną część swoich produktów sprzedawali w miastach,
                                            a za zarobione pieniądze nabywali towary od rzemieślników i kup-
                                            ców. Mieszczanie, znajdując w chłopach klientów na swoje artykuły,
                                            produkowali i sprzedawali coraz więcej. Dzięki temu miasta się roz-
                                            wijały, a ich mieszkańcy bogacili.
                                               Rozwój ośrodków miejskich i przyrost naturalny ludności w wie-
                                            kach XVI i XVII sprawiły, że w Europie wzrosło zapotrzebowanie
                                            na żywność. Osiągnęło ono takie rozmiary, że rolnicy, mimo poprawy
                                            wydajności ich produkcji, nie byli w stanie zaspokoić potrzeb rynku.
                                            Gdy chleba przestało wystarczać dla wszystkich, stał się on bardzo
                                            drogi. Nastąpił gigantyczny wzrost cen – produkty rolne podrożały
       W wiekach XVI i XVII znacznie        nawet cztery do pięciu razy.
       wzrosła liczba mieszkańców              Równolegle zwiększyła się ilość metali szlachetnych w Europie.
       miast, zwłaszcza w zachodniej        W dobie odkryć i kolonializmu na nasz kontynent zaczęto sprowa-
       Europie. Do największych
       ośrodków w tym okresie należały      dzać bardzo dużo kruszców z Nowego Świata. W pewnym momencie
       między innymi: Antwerpia, Paryż,     złotych monet w obiegu było tak wiele, że ich wartość zaczęła spadać
       Londyn, Wenecja, Neapol,             (aby kupić tyle samo artykułów, trzeba było wydawać coraz więcej
       Moskwa i Stambuł, w których          pieniędzy). To zjawisko, zwane inflacją, doprowadziło do znaczne-
       przekroczona została liczba 100      go pogorszenia się sytuacji materialnej ludności. Najmocniej ude-
       tysięcy osób. Na rycinie: Londyn     rzyło  w  szlachtę,  dla  której  źródłem  dochodu  był  głównie  czynsz
       w XVII wieku.                        w pieniądzu – wówczas tracącym realną wartość.

                                        120



   0618_881295_historia_kl6.indd   120                                                                        18.06.2019   11:08:16
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127