Page 119 - historia 6
P. 119

Więcej na temat


                 Portrety trumienne


          Dla polskiego baroku i kultury sar-
          mackiej charakterystyczne były
          portrety trumienne. Przedstawiają
          one realistyczne podobizny zmar-
          łych,  głównie  szlachty i ducho-
          wieństwa. Portrety malowano farbą
          olejną na blasze w kształcie wie-
          lokąta i umieszczano na szczytach
          trumien.                                  Portret trumienny Barbary          Portret trumienny królewskiego
          z    Oceń wartość portretów               Domiceli Lubomirskiej – żony       dworzanina Stanisława Woyszy,
               trumiennych jako źródła              starosty Jana Zebrzydowskiego,     ok. 1677 roku
               historycznego.                       ok. 1675 roku






                   W skrócie


               Z barokiem w Polsce wiąże się zjawisko sarmatyzmu. Sarmaci
               wychwalali złotą wolność szlachecką. Byli przekonani o swej
               wyższości nad innymi narodami, bronili religii katolickiej
               i wyrażali niechęć wobec cudzoziemców.                                    Barokowe organy w Leżajsku
               Do wybitnych polskich poetów barokowych należeli Mikołaj
               Sęp-Szarzyński oraz Jan Andrzej Morsztyn. W publicystyce
               wyróżniał się Piotr Skarga, a w dziedzinie pamiętnikarstwa –
               Jan Chryzostom Pasek. Polską naukę reprezentowali: Jan Brożek
               i Jan Heweliusz.

               W baroku rozwijała się architektura kościelna i dworska.
               Do najwspanialszych budowli barokowych w Polsce należą:
               kościół św. Anny w Krakowie, pałac Branickich w Białymstoku
               i pałac w Wilanowie.
                                                                                         W czasach baroku nastąpił roz-
                                                                                         kwit muzyki, przede wszystkim
          Czy już umiesz?                                                                kościelnej. Służyła ona upo-
                                                                                         wszechnianiu wśród wiernych
           1    Wyjaśnij, czym się wyróżniała duchowość ludzi w epoce baroku.            zasad religii i miała oddziały-

           2   Powiedz, czym był sarmatyzm. W jaki sposób się ukształtował?              wałać na nich w czasie nabo-
               Jaki wpływ wywarł na sytuację w Rzeczypospolitej?                         żeństw. W wielu świątyniach
                                                                                         pojawiły się organy. Jedne z naj-
           3   Które z założeń sarmatyzmu uważasz za pozytywne, a które                  większych w Europie powstały
               za jednoznacznie negatywne? Uzasadnij odpowiedź.
                                                                                         w bazylice Zwiastowania NMP
           4    Przedstaw osiągnięcia polskiego baroku.                                  w Leżajsku na Podkarpaciu.

                                                                                 117



   0618_881295_historia_kl6.indd   117                                                                        18.06.2019   11:08:15
   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124