Page 47 - historia 6
P. 47

Rywalizacja o Inflanty
          Sekularyzacja zakonu krzyżackiego nie objęła posiadłości zakon-
          nych w Inflantach. Przez te bogate ziemie przechodził dolny bieg
          Dźwiny – rzeki będącej ważnym szlakiem handlowym. Z racji takie-
          go położenia Inflantami interesowało się kilka państw: Polska, Litwa,
          Moskwa, Dania i Szwecja.
            W 1561 roku ostatni mistrz zakonu w Inflantach dokonał jego
          sekularyzacji,  po  czym  złożył  hołd  lenny  Zygmuntowi  Augusto-
          wi. Był to duży sukces Jagiellonów. Większość Inflant znalazła się
          we władaniu Polski i Litwy (oprócz Estonii). Dwa lata później wy-
          buchła pierwsza wojna północna. Walki o Inflanty toczyły się
          między Polską, Litwą, Moskwą, Danią i Szwecją. Nasz kraj utrzymał              Król Zygmunt August rozumiał,
                                                                                         że Polska – aby liczyć się w walce
          swój stan posiadania, ale nie zdołał opanować całych Inflant.                  o dominium Maris Baltici – musi
            Rywalizacja o Inflanty była elementem walki o dominium Maris                 mieć flotę morską. W 1568 roku
          Baltici, czyli o panowanie na Morzu Bałtyckim. Zdobycie przewagi               ustanowił Komisję Morską,
          na Bałtyku przez jedno z państw wiązałoby się z dużymi korzyściami             która zajęła się jej organizacją.
          gospodarczymi, ponieważ umożliwiałoby kontrolę nad przynoszą-                  Prace Komisji przerwała śmierć
          cym duże zyski handlem morskim.                                                króla w 1572 roku.






          W skrócie
                                                                                         Dzwon Zygmunt
                W 1525 roku doszło do sekularyzacji zakonu krzyżackiego.
               W rezultacie w Prusach powstało świeckie księstwo zależne
               od Polski, nazwane Prusami Książęcymi. Jego władca złożył
               hołd lenny Zygmuntowi Staremu (hołd pruski).

                Zygmunt Stary wcielił do Polski Mazowsze. Przy wsparciu
               Litwy prowadził wojny z Moskwą. Ich skutkiem była m.in. utrata
               Smoleńska.
               W drugiej połowie XVI wieku Zygmunt August włączył się do rywa-
               lizacji o Inflanty. Była ona częścią walki o dominium Maris Baltici.

                                                                                         Imię Zygmunta Starego upa-
                                                                                         miętnia dzwon Zygmunt, ufundo-
          Czy już umiesz?
                                                                                         wany przez władcę w 1520 roku.
                                                                                         Prawdopodobnie został odlany
           1    Opisz politykę zagraniczną Zygmunta Starego.
                                                                                         z moskiewskich armat zdoby-
           2    Wyjaśnij, czym były Prusy Książęce. Kiedy i w jakich                     tych w bitwie pod Orszą. Do dziś
               okolicznościach powstały?                                                 znajduje się na wieży Zygmun-
            3  Powiedz, jak wiadomość o hołdzie pruskim mogła zostać                     towskiej na Wawelu. Dzwon bije
               odebrana przez cesarza i papieża.                                         w czasie świąt oraz w chwilach

           4    Wytłumacz, czym było dominium Maris Baltici.                             ważnych dla Polaków.

                                                                                  45



   0618_881295_historia_kl6.indd   45                                                                         18.06.2019   11:06:11
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52