Page 123 - historia 7

Przemiany cywilizacyjne

Na przełomie wieków XIX i XX na ziemiach polskich stopniowo zaczęły
się upowszechniać nowe wynalazki i udogodnienia techniczne, np. sieć wo-
dociągowa, kanalizacja, elektryczność. Rozwijała się także kolej żelazna.
Najgęstsza sieć połączeń kolejowych powstała w zaborze pruskim. Spośród
nowoczesnych środków transportu popularny stał się rower, natomiast po-
siadanie samochodu jeszcze długo pozostawało luksusem. Komunikację miej-
ską zrewolucjonizował tramwaj elektryczny. Pierwsze tego typu pojazdy Pierwszą linię kolejową
pojawiły się we Lwowie (w 1894 r.), Elblągu i Łodzi. W 1908 r. wprowadzono w Kongresówce otwarto w 1848 r. –
była to Kolej Warszawsko-
je w Warszawie. Do użytku wchodziły telegraf i telefon. -Wiedeńska. Powyżej: Dworzec
Rozwijała się kultura masowa. Jej ważnym elementem stały się książki Wiedeński w Warszawie.
i czasopisma. Prasa była źródłem informacji i rozrywki oraz nośnikiem idei
płynących ze świata. Upowszechniała nowinki naukowe i techniczne. Dużym
zainteresowaniem cieszyło się kino. W 1896 r. w Krakowie miała miejsce Ciekawe!
pierwsza projekcja filmowa na ziemiach polskich. Jednym z urzędników rosyjskich, którzy
Coraz większą rolę odgrywał sport. Aktywność fizyczną wśród młodzie- dbali o pomyślny rozwój ziem polskich,
ży upowszechniało Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. Jego ośrodki był Sokrat Starynkiewicz, prezydent
Warszawy w latach 1875–1892. Dzięki
powstały w wielu miastach (pierwsze we Lwowie w 1867 r.). Członkowie „So- jego zabiegom w mieście wybudowa-
koła” uprawiali rozmaite dyscypliny, m.in. gimnastykę i szermierkę. Organi- no wodociągi i kanalizację – szybciej
zacja prowadziła też działalność oświatową i wychowawczą. niż w Moskwie i Petersburgu.

Fabrykanci budowali w miastach okazałe pałace, Osiedle robotnicze na Księżym Młynie w Łodzi wybudowano
które miały być oznaką prestiżu ich właścicieli. W 1877 r. z inicjatywy Karola Scheiblera dla osób pracujących
Izrael Poznański kupił piętrową kamienicę, a następnie w jego fabryce. Mieszkania miały po 25 metrów
kilka razy ją przebudował. Pałac Poznańskiego w Łodzi kwadratowych, ponadto na osiedlu znajdowały się: sklep,
zdobieniami nawiązuje do bogatej architektury barokowej. szpital, szkoła i straż pożarna. Na ówczesne czasy były
Jest nawet nazywany łódzkim Luwrem. to stosunkowo dobre warunki życia.

Porównaj warunki życia robotników i fabrykantów.

121

02.06.2020 10:22:39
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 121
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 121 02.06.2020 10:22:39