Page 152 - historia 7

Wybuch wojny i utworzenie Legionów Polskich

W chwili wybuchu I wojny światowej Józef Piłsudski otrzymał od Austria-
ków zgodę na mobilizację oddziałów strzeleckich. W Krakowie uformowano
pierwszą kompanię kadrową, która liczyła około 150 żołnierzy. Dnia
6 sierpnia 1914 r. przekroczyła granice Królestwa Polskiego. Celem było wy-
wołanie powstania przeciwko Rosji. Próba zakończyła się niepowodzeniem,
gdyż ludność Kongresówki nie chciała walczyć po stronie państw centralnych.
Niezrażeni tym niepowodzeniem polscy politycy z Galicji zabiegali u Au-
Legioniści walczyli z wojskiem striaków o rozbudowę polskich oddziałów w ramach armii austro-węgier-
rosyjskim na obszarze Królestwa
Polskiego i na Podhalu. Bili się skiej. Liczyli na to, że w zamian za to wsparcie Wiedeń poprze nasze dążenia
w Karpatach i na Bukowinie, do niepodległości. W rezultacie powstały Legiony Polskie. Formowano je
a także na Wołyniu i w Besarabii od lata 1914 r. do lata 1915 r. Ostatecznie utworzono trzy brygady, w których
(obecnie Mołdawia). walczyło łącznie około 15 tysięcy ludzi. Byli wśród nich zarówno członkowie
Na zdjęciu: żołnierze II Brygady
w okopach w Besarabii w 1915 r. organizacji paramilitarnych, jak i ochotnicy. Legioniści walczyli pod austriac-
ką komendą. Jednak Piłsudski – dowódca I Brygady – utrwalał w legionistach
mocne przekonanie, że ich prawdziwym zadaniem nie jest zwycięstwo państw
centralnych, ale wywalczenie wolności Polski.
Żołnierze Legionów Polskich mieli znaczący udział w sukcesach państw
centralnych na froncie wschodnim. Do najcięższych bojów z ich udziałem
doszło pod Łowczówkiem w Małopolsce (w grudniu 1914 r.) i pod Kostiuch-
nówką na Wołyniu (w lipcu 1916 r.). Głośnym echem odbiła się również
brawurowa szarża ułanów II Brygady pod Rokitną (w czerwcu 1915 r.).

Więcej na temat

Kryzys przysięgowy i kres Legionów Polskich

W 1915 r. państwa centralne zajęły terytorium Królestwa Polskiego. Wówczas
niemieccy okupanci przystąpili do tworzenia Polskiej Siły Zbrojnej (w skrócie:
PSZ) pod swoim dowództwem. Jej formowanie rozpoczęli w 1917 r. Do PSZ
planowali wcielić Legiony Polskie. Od legionistów zażądali złożenia przysięgi
na wierność cesarzowi niemieckiemu. Piłsudski uznał te żądania za dobry
pretekst do porzucenia sojuszu z państwami centralnymi. Już od dłuższego
czasu uważał, że w polskim interesie jest walka u boku ententy (która zaczęła
odnosić na wojnie coraz większe sukcesy). Komendant odmówił złożenia
przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec. Razem z nim uczynili to żołnierze
I i III Brygady. W wyniku kryzysu przysięgowego Legiony Polskie przestały
istnieć. Piłsudski został uwięziony przez Niemców w twierdzy w Magdeburgu.
Józef Piłsudski (w środku) Oddziały I i III Brygady internowano. Natomiast II Brygada biła się po stronie
i Kazimierz Sosnkowski (pierwszy
z lewej) podczas spaceru w twierdzy Austro-Węgier. W lutym 1918 r. przeszła na stronę ententy.
w Magdeburgu. Obaj wojskowi
przebywali tam do listopada 1918 r. z Jakie były skutki kryzysu przysięgowego?

150

02.06.2020 10:23:11
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 150 02.06.2020 10:23:11
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 150