Page 148 - historia 7

Rewolucja październikowa

Pod naciskiem Lenina i jego zwolenników bolszewicy czynili przygotowania
do zbrojnego zdobycia władzy w Rosji. Przejmowali fabryki, intensywnie agi-
towali na wsi i w szeregach armii. Przystąpili też do formowania czerwonych
gwardii, czyli oddziałów zbrojnych złożonych z robotników. Gdy stali się już
wystarczająco silni, dokonali przewrotu. W nocy z 6 na 7 listopada 1917 r.
gwardie wspierane przez żołnierzy i marynarzy zdobyły Pałac Zimowy w Pio-
trogrodzie – siedzibę Rządu Tymczasowego. Według obowiązującego wów-
czas w Rosji kalendarza juliańskiego do tych wydarzeń doszło w październiku.
Dlatego na bolszewicki przewrót mówi się rewolucja październikowa.
Jej skutkiem było przejęcie władzy przez komunistów, najpierw w Piotrogro-
dzie, a w następnym roku na większości terytorium Rosji. Na czele państwa,
nazywanego teraz Rosją sowiecką, stanął Lenin.

Dyktatura bolszewików

Stosunek bolszewików do klas Po objęciu władzy bolszewicy ustanowili nowe porządki w kraju. W dużym
posiadających – nazywanych stopniu wdrożyli oni założenia filozofii Marksa. Ogłosili likwidację własności
wrogami ludu – trafnie oddaje prywatnej. Na mocy dekretu majątki ziemskie (carskie, ziemiańskie i kościel-
karykatura Towarzysz Lenin
oczyszcza Ziemię z nieczystości. ne) zostały znacjonalizowane i przekazane wiejskim komitetom. Upaństwo-
wiono banki i fabryki. Zarząd nad przedsiębiorstwami oddano w ręce rad
robotniczych. Wprowadzone zmiany miały tragiczne konsekwencje. W całym
kraju chłopi przejmowali majątki ziemiańskie, niszczyli je i rabowali, łącznie
ze znajdującymi się w nich zbiorami. W podobny sposób robotnicy przej-
Ciekawe!
mowali prywatne przedsiębiorstwa.
W sowieckiej Rosji nie było miejsca na demokratyczne reformy. Bolszewi-
cy rozwiązali parlament oraz inne partie polityczne, a następnie przywrócili
cenzurę. Na mocy konstytucji z 1918 r. władza w Rosji przeszła w ręce rad.
Natomiast właściciele ziemscy, kupcy i fabrykanci utracili prawa polityczne.
W Rosji ukształtowała się dyktatura proletariatu.
Nowa władza podjęła kroki zmierzające do wycofania państwa rosyjskiego
Symbolem Rosji sowieckiej stała się z wojny. Najpierw wezwała żołnierzy do powrotu z frontu, a 3 marca 1918 r.
czerwona flaga. Barwę tę wybrano nie-
przypadkowo. Czerwień symbolizowała zawarła traktat pokojowy z państwami centralnymi (tzw. pokój brzeski).
ruch socjalistyczny. Nawiązywano w ten Wojna domowa
sposób do krwi przelanej podczas pro-
testów robotniczych w XIX w. Powyżej: Pomimo sukcesu rewolucji październikowej nie było pewne, czy bolszewicy
flaga Rosji w latach 1918–1925. utrzymają się u steru rządów. W 1918 r. zwolennicy cara wciąż pozostawali
silni. Byli carscy generałowie (zwani białymi) odbudowali swoje armie, a po-
tem wystąpili przeciw nowej władzy. Od drugiej połowy 1918 r. aż do 1921 r.
Armia Czerwona – armia Rosja była miejscem krwawej wojny domowej między białymi a wojskiem
rewolucyjna utworzona bolszewików – Armią Czerwoną. Ostatecznie komuniści pokonali białych,
przez bolszewików na początku 1918 r.
Z czasem stała się ona podstawową którzy nie potrafili skutecznie skoordynować swoich działań. Był to duży suk-
siłą zbrojną Rosji sowieckiej, a potem ces nowej władzy, jeśli wziąć pod uwagę, że toczyła ona równocześnie wojnę
Związku Sowieckiego. z Polską (lata 1919–1921).

146

02.06.2020 10:23:06
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 146 02.06.2020 10:23:06
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 146