Page 217 - historia 7

Sanacja w drugiej połowie lat 30. XX wieku

W 1935 r. zmarł Józef Piłsudski. U wielu ludzi, nawet mu niechętnych, wy-
wołało to głęboki smutek. Marszałek był wielkim patriotą i dobrze przysłużył
się ojczyźnie. Przed I wojną światową współtworzył organizacje strzeleckie,
a po jej wybuchu dowodził I Brygadą Legionów Polskich. Odegrał wielką
rolę w procesie formowania polskiej państwowości oraz w czasie walk o gra-
nice. Dokonał przewrotu majowego ze względu – jak deklarował – na dobro
państwa. Cieniem na jego rządach kładą się wypadki brzeskie i ograniczanie
swobód demokratycznych po 1926 r.
Po śmierci Piłsudskiego władza pozostała w rękach sanacji. Do końca
istnienia niepodległego państwa polskiego w 1939 r. sprawowała ona rządy
autorytarne. Kontynuowano politykę z początku lat 30. Blokowano swobod-
Edward Rydz-Śmigły (stoi po prawej
ną działalność opozycji i uniemożliwiano jej jakikolwiek wpływ na władzę. stronie) w znacznej mierze ponosił
Nie ustały represje wobec grup, które uważano za zagrożenie dla państwa. odpowiedzialność za utrzymanie
Dotyczyło to głównie radykalnych narodowców, komunistów i przedstawicieli dyktatury. Powyższe zdjęcie
mniejszości narodowych. W pewnym zakresie działała cenzura. W odróżnie- ukazuje wręczenie mu buławy
niu od państw totalitarnych w autorytarnej Polsce ludzie mogli jednak swo- marszałkowskiej przez prezydenta
Mościckiego 10 listopada 1936 r.
bodnie wyrażać swoje poglądy. Funkcjonowały partie polityczne i niezależne
organizacje. Władza w ograniczonym stopniu wpływała na życie kulturalne. Ciekawe!
System propagandy nie był tak rozbudowany jak w ZSRS czy III Rzeszy.
Dopiero pod koniec lat 30. w obliczu narastającego zagrożenia zewnętrznego Zasługi Piłsudskiego upamiętnia ko-
piec jego imienia. Został on usypany
ze strony sąsiadów coraz silniej rozwijano kult armii i marszałka Edwarda na wzgórzu Sowiniec w Krakowie w la-
Rydza-Śmigłego. Po śmierci Piłsudskiego polityk ten stał się drugą – po pre- tach 1934–1937. W kopcu złożono ziemię
zydencie Mościckim – osobą w państwie. z pól bitewnych I wojny światowej.

W skrócie Sarkofag Piłsudskiego

Sanacja – obóz rządzący uformowany po przewrocie majowym.
Polski autorytaryzm: nowela sierpniowa, ograniczenie roli parlamentu,
represje wobec opozycji, wybory brzeskie.
Konstytucja kwietniowa 1935 r. – wzmocnienie uprawnień prezydenta
kosztem parlamentu.

Czy już umiesz? Ciało marszałka Piłsudskiego spoczywa
w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwo-
1 Opisz autorytarny system władzy w Polsce. Porównaj go z systemami nów w podziemiach katedry na Wawelu
totalitarnymi w Niemczech i ZSRS. w Krakowie. Jego sarkofag znajduje się
wśród grobów polskich władców i in-
2 Jakie zmiany ustrojowe wprowadzono na mocy konstytucji kwietniowej? nych wybitnych osobistości. Natomiast
3 Scharakteryzuj politykę sanacji wobec opozycji. Oceń ją. serce marszałka pochowano w jego
ukochanym Wilnie – w grobie matki,
4 Dokonaj oceny postaci Piłsudskiego. Przygotuj na ten temat prezentację. na zabytkowym cmentarzu Na Rossie.

215

02.06.2020 10:24:32
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 215 02.06.2020 10:24:32
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 215