Page 216 - historia 7
P. 216
Konstytucja kwietniowa
Autorytarne rządy w Polsce umocniła nowa konstytucja. Została ona przyjęta
przez sejm z naruszeniem regulaminu. Pomimo tych okoliczności prezydent
Mościcki podpisał ustawę zasadniczą. Nastąpiło to dnia 23 kwietnia 1935 r.,
stąd nazwa konstytucja kwietniowa.
Nowa ustawa zasadnicza podkreślała nadrzędny charakter państwa
względem narodu. Zapewniała przewagę władzy wykonawczej, pozostającej
w rękach sanacji, nad ustawodawczą. Była to poważna zmiana w stosunku
do konstytucji z marca 1921 r.
Konstytucja kwietniowa wprowadzała prezydencki system rządów
– w ustawie wyraźnie zwiększono uprawnienia głowy państwa. Prezydent
ponosił odpowiedzialność wyłącznie przed Bogiem i historią. Był zwierzchnikiem
sił zbrojnych (z prawem mianowania naczelnego wodza) oraz rządu, parla-
mentu i sądów. Reprezentował państwo na arenie międzynarodowej, a także
decydował o wojnie i pokoju. W polityce wewnętrznej mianował premiera
i ministrów, którzy byli przed nim odpowiedzialni. Powoływał wyższych
urzędników, sędziów oraz jedną trzecią senatorów. Miał prawo weta wobec
uchwał sejmowych i mógł rozwiązywać parlament.
W konstytucji wzmocniono również pozycję rządu, który uniezależniono
od kontroli parlamentu. Znacznie osłabiono zaś rolę parlamentu – ograni-
czono jego uprawnienia kontrolne i ustawodawcze.
Konstytucja kwietniowa gwarantowała swobody obywatelskie, w tym
wolność sumienia, słowa i zrzeszania się. Zastrzegała jednak, że granicę tych
wolności stanowi dobro państwa.
Ceremonia podpisania
przez prezydenta Ignacego
Mościckiego konstytucji
kwietniowej w sali Rycerskiej
na Zamku Królewskim w Warszawie.
Pierwszy z lewej stoi ówczesny
premier Walery Sławek, jeden
z twórców konstytucji kwietniowej.
214
02.06.2020 10:24:30
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 214
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 214 02.06.2020 10:24:30
