Page 212 - historia 7

Przewrót majowy

Wiosną 1926 r. w kraju doszło do kolejnych niepokojów społecznych. W trak-
cie strajków i manifestacji ludność żądała poprawy sytuacji materialnej.
Rządzącym zarzucano brak skuteczności w działaniu. Jednocześnie narastał
poważny kryzys polityczny. Fiaskiem zakończyło się aż dziewięć prób sfor-
mowania rządu, które podjęto w ciągu zaledwie kilku dni. Wreszcie przy po-
parciu endecji i chadecji 10 maja premierem został po raz kolejny Wincenty
Witos. Wzbudziło to protesty lewicy i samego Piłsudskiego. Marszałek nie
chciał pogodzić się z faktem, że u steru państwa stanęli ci sami ludzie, których
obarczał moralną odpowiedzialnością za śmierć prezydenta Narutowicza.
W Warszawie doszło do manifestacji przeciwko nowemu rządowi. Pro-
testujący domagali się dymisji premiera i powrotu do polityki Piłsudskiego.
Równocześnie w podwarszawskim Rembertowie gromadziły się oddziały,
których dowódcy popierali marszałka. Dnia 12 maja 1926 r. objął on do-
Piłsudski w ramach konstytucji wództwo nad tymi wojskami. Następnie rozpoczął marsz na Warszawę i zajął
z 17 marca 1921 r. – karykatura prawobrzeżną część miasta – Pragę. Marszałek liczył, że demonstracja siły
Zdzisława Czermańskiego.
Konstytucja marcowa stawiała z jego strony wymusi na prezydencie Stanisławie Wojciechowskim i rządzie
marszałkowi zbyt wiele przekazanie mu władzy. Zbrojne wystąpienie Piłsudskiego jest nazywane
ograniczeń. Zdecydował się w historii przewrotem majowym (lub zamachem majowym).
więc na zbrojny przewrót. Wieczorem 12 maja między zamachowcami a wojskami rządowymi wy-
Umożliwił mu on wprowadzenie
zmian w ustroju państwa. wiązały się walki. W kolejnych dniach oddziały wierne marszałkowi przedo-
stały się na lewą stronę Wisły. Zajęły ważniejsze obiekty wojskowe, gmachy
rządowe i lotnisko. Duże znaczenie dla powodzenia ich działań miało popar-
cie PPS. Ogłoszony przez socjalistów strajk powszechny, w którym wzięli
udział między innymi kolejarze, uniemożliwił rządowi transport dodatkowych
oddziałów wojska do Warszawy.

Konflikt starano się rozwiązać
pokojowo. Po południu 12 maja
na moście Poniatowskiego
w Warszawie doszło do spotkania
Józefa Piłsudskiego ze Stanisławem
Wojciechowskim. Porozumienia
jednak nie osiągnięto.
Podczas rozmowy prezydent
zażądał, aby Piłsudski i jego
wojska podporządkowały się
legalnym władzom Polski, czego
marszałek nie chciał uczynić.
Na zdjęciu: Piłsudski (idzie jako
pierwszy) w otoczeniu oficerów
przed spotkaniem na moście
Poniatowskiego.

210

02.06.2020 10:24:27
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 210 02.06.2020 10:24:27
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 210