Page 26 - historia 7
P. 26

1.4      Społeczne skutki rewolucji przemysłowej                                                                           Kapitalistyczne społeczeństwo miejskie


                                                                                                                                   W dobie industrializacji nie istniał już tradycyjny podział mieszczan na patrycjat, plebs i pospólstwo.

        wiek                 NOWOŻYTNOŚĆ                                        WSPÓŁCZESNOŚĆ                                      Pojawiły się bowiem nowe warstwy społeczne, związane z przemysłem: kapitaliści i robotnicy.
                   XVIII                      XIX                        XX                       XXI

                      1836 r. – narodziny ruchu  1848 r. – wydanie Manifestu                                                         W fabrykach pracowali
                           czartystów w Anglii  partii komunistycznej                                                                robotnicy, którzy zwykle
                                                                                                                                     nie mieli żadnej własności.
                                                                                                                                     Wraz z osobami trudniącymi
        Podejmij temat
                                                                                                                                     się pracą najemną – służącymi
                                                                                                                                     i pracownikami usługowymi
                                                                                                                                     – tworzyli grupę nazywaną
                                                                                                                                     proletariatem.
                                                                                                                                                                                                             Średniozamożni przedsiębiorcy,
                                                                                                                                                                                                             wykwalifi kowani robotnicy
                                                                                                                                     Właściciele warsztatów,                                                 (różnego rodzaju specjaliści,
                                                                                                                                     podrzędnych hoteli i restauracji,                                       inżynierowie) wchodzili w skład
                                                                                                                                     sklepikarze, kupcy i mniej                                              klasy średniej. Jej częścią byli
                                                                                                                                     wykwalifi kowani pracownicy                                              również przedstawiciele inteligencji.
                                                                                                                                     najemni reprezentowali                                                  Nazywa się tak grupę ludzi
                                                                                                                                     drobnomieszczaństwo.                                                    wykształconych, utrzymujących się
                                                                                                                                                                                                             z pracy umysłowej (artystów, lekarzy,
                                                                                                                                                                                                             nauczycieli, adwokatów itp.).
                                                                                                                                     Na marginesie społeczeństwa
                                                                                                                                     miejskiego żyli najubożsi ludzie,
                                                                                                                                     bez stałego i legalnego źródła
                                                                                                                                     dochodów. Byli to włóczędzy,
        Przeanalizuj rozwój terytorialny i wzrost                                                                                    żebracy i kryminaliści.
        liczby ludności Wrocławia w XIX w.
        Skorzystaj z mapy i wykresu.




        Migrować – przenosić się, zmieniać   Urbanizacja
        miejsce zamieszkania.
                                            Postęp,  jaki  dokonał  się  w  produkcji  rolnej  i  przemysłowej,  doprowadził
                                            do wzrostu liczby ludności na naszym kontynencie. Stopniowo malała liczba
        Ciekawe!
                                            zatrudnionych w rolnictwie. Ludzie migrowali ze wsi do miast, gdzie po-
        Napływ ludzi do miast powodował po-
        ważne problemy społeczne. Jednym    dejmowali pracę w przemyśle i handlu. Zmiany te zachodziły głównie w naj-                Właściciele fabryk (fabrykanci),
        z istotniejszych był brak mieszkań. Ro-  bardziej uprzemysłowionych państwach świata (w pierwszej połowie XIX w.             banków (fi nansiści) i dużych
        botnicy żyli po kilkanaście osób w cia-  objęły głównie zachodnią Europę). W związku z tymi zjawiskami postępo-              przedsiębiorstw usługowych
        snych, pozbawionych dostępu do wodo-  wał proces urbanizacji. Polegał on na rozbudowie miast oraz zwiększaniu                tworzyli najbogatszą warstwę
        ciągów i kanalizacji, lokalach. Stawały   się liczby ich mieszkańców. Widać to chociażby na przykładzie Wrocławia.           społeczną w mieście – zwaną
        się one wylęgarnią chorób zakaźnych,   W Europie w ciągu XIX w. w miastach nastąpił blisko dziesięciokrotny wzrost           burżuazją. Jej przedstawiciele
        np. gruźlicy. Ci, których nie było stać   liczby ludności. Powstawały w nich całe osiedla robotnicze. Niektóre z czasem      czerpali dochody z produkcji
        na  wynajęcie pokoju, płacili za poje-                                                                                       przemysłowej i pracy
                                                                                                                                     robotników, a następnie
        dyncze łóżka. Robotnicy, którzy spieszyli    przekształcały się w osobne miejscowości. Nowe ośrodki wyrastały w pobliżu      pomnażali swój kapitał
        do fabryki na  nocną zmianę, odstępo-  fabryk, złóż rud żelaza lub węgla kamiennego. Tak rozpoczęła się na przykład          poprzez inwestycje.                     z  Kogo określa się mianem kapitalistów? Które z postaci ukazanych
        wali je pracującym w dzień.         historia Manchesteru w Anglii, Essen w Niemczech czy Katowic w Polsce.                                                           na ilustracji można zaliczyć do tej grupy?

                                       24



   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   24                                                                    02.06.2020   10:20:12
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   24
                                                                                                              02.06.2020   10:20:12
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31