Page 23 - historia 7

Wynalazki techniczne pierwszej połowy XIX wieku Opis Manchesteru [czyt. manczesteru] w Anglii z 1835 roku

Trzydzieści czy czterdzieści manufaktur wznosi się na szczycie wzgórz, któ-
Zjawiskiem, które fascynowało wynalazców do połowy XIX w., była elektryczność. Zainteresowanie re opisałem. Ich sześć pięter góruje nad krajobrazem, a ich skupisko pozwala
budził również proces utrwalania obrazów oraz możliwość przyspieszenia obiegu informacji. stwierdzić z daleka centralizację przemysłu. Między nimi rozpościerają się tere- 1 Centralizacja – skupienie czegoś
1
ny zanieczyszczone, które od dawna nie przypominają beztroskich parków, po- w jednym miejscu.
dobnie zresztą jak obrzeża miasta. Ziemia została tam przygotowana pod nowe 2 Miech – urządzenie, za pomocą które-
domy, zmieszana z odpadami, odpycha czarnym, smolistym wyglądem. [...] go tłoczy się powietrze; może być wyko-
Rzuca się w oczy przypadkowość wytyczenia ulic, brak wysypiska śmieci i byle- rzystywany na przykład w piecach.
jakość otoczenia.
Usłyszycie hałas pieców, ciężkie sapanie miechów . Dym powleka domy,
2
uniemożliwiając słońcu rozjaśnienie domostw. Gęsta mgła spowija miasto, słoń-
ce podobne do jasnoszarego dysku już nie próbuje nawet pokonać dymu; to pod
tą powłoką pracuje 300 000 ludzi.

Źródło: Francuski pisarz Alexis de Tocqueville o przemysłowych miastach w Anglii w 1835 r.,
w: Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi
dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk,
S.B. Lenard, Warszawa 2001
Około 1800 r. włoski uczony Alessandro Volta W dziedzinie elektryczności duże zasługi miał
[czyt. wolta] zbudował ogniwo galwaniczne angielski fi zyk Michael Faraday [czyt. majkel 1 Wymień cechy miasta przemysłowego, na które zwrócił uwagę autor tekstu.
– pierwsze stałe źródło prądu elektrycznego. faradej]. Odkrył on zjawisko indukcji magnetycznej. 2 W jaki sposób rozwój przemysłu wpłynął na krajobraz? Jak pisarz ocenia
Następnie za pomocą kilku takich ogniw W 1831 r. zbudował pierwszą prądnicę. Urządzenie te zmiany? Manchester w XIX w.
skonstruował baterię elektryczną. to wytwarzało stałą energię elektryczną.

W 1826 r. Francuz Joseph Nicéphore Niépce W skrócie
[czyt. żozef nisefor njeps] za pomocą prostego
przyrządu optycznego utrwalił na metalowej
płytce (po ośmiogodzinnym naświetlaniu) Przemiany w angielskim rolnictwie i wzrost liczby ludności. Wrocław Główny
pierwszy obraz z natury. Był to widok z pracowni
wynalazcy – uważany za pierwszą fotografi ę Maszyna parowa Watta (1769 r.) zrewolucjonizowała produkcję i transport.
w historii. Prace Niepce’a kontynuował jego rodak
Louis Jacques Daguerre [czyt. lui żak dager]. XVIII w. – początek rewolucji przemysłowej (industrializacji) w Wielkiej
W 1837 r. opracował szybszą metodę uzyskiwania Brytanii. Do połowy XIX stulecia objęła ona kraje Europy Zachodniej
trwałych obrazów na metalowych płytkach. oraz częściowo Austrię i Rosję.

Wynalazki pierwszej połowy XIX w.: prądnica, telegraf. Początki fotografii.

Czy już umiesz?
Wraz z rozwojem kolei w miastach za-

W 1835 r. amerykański wynalazca Samuel Morse 1 Wyjaśnij, jakie znaczenie dla industrializacji w Wielkiej Brytanii miały częto budować okazałe dworce. Styli-
[czyt. mors] skonstruował aparat telegrafi czny. zmiany dokonane w rolnictwie w XVIII w. Wymień inne czynniki, które zowano je na dwory – stąd ich nazwa.
Urządzenie to przetwarzało litery i cyfry na sygnały wpłynęły na rozwój przemysłu w tym kraju. Jednym z najpiękniejszych w Polsce jest
elektryczne. Docierały one przewodami do innej stacji Wrocław Główny. Dworzec ten wybu-
i były zapisywane za pomocą kropek i kresek (alfabet 2 Sporządź listę wynalazków i odkryć z końca XVIII w. i pierwszej połowy dowano w połowie XIX w. i zmodernizo-
Morse’a). Następnie telegrafi sta odszyfrowywał zapisany XIX w., które przyczyniły się do wzrostu produkcji przemysłowej wano na początku kolejnego stulecia.
w ten sposób tekst. oraz rozwoju transportu.
Podczas pobytu na nim warto zwrócić
3 W XVIII w. Wielka Brytania była nazywana warsztatem świata. uwagę na bogato zdobione wejście
z Wymień korzyści, które przyniósł ludzkości każdy z wymienionych wynalazków. Czy zgadzasz się z tą opinią? Uzasadnij odpowiedź. główne (na zdjęciu) i halę peronową.

21

02.06.2020 10:20:09
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 21 02.06.2020 10:20:09
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 21