Page 28 - historia 7
P. 28
Warunki pracy proletariatu
Za dynamicznym rozwojem fabryk, w których zatrudniano coraz więcej lu-
dzi, nie nadążało prawodawstwo. Brak zapisów prawnych dotyczących czasu
i warunków pracy robotników prowadził do nadużyć ze strony fabrykantów.
Właściciele fabryk nie zapewniali odpowiednich warunków w zakładach
produkcyjnych. Robotnicy spędzali całe dnie na przykład w małych, dusznych
pomieszczeniach. Panował w nich dokuczliwy hałas, była o wiele za wysoka
Walkę o poprawę warunków temperatura i zbyt duże stężenie szkodliwych substancji. Nie dbano o bezpie-
bytowych często łączono czeństwo ludzi, higienę czy właściwą wentylację pomieszczeń. Praca w takich
z żądaniem większych praw
politycznych. W Wielkiej Brytanii warunkach szkodziła zdrowiu.
rozwinął się radykalny ruch Zatrudnieni pracowali ponad siły – często kilkanaście godzin na dobę,
społeczny – czartyzm. Jego przez siedem dni w tygodniu i za bardzo niską płacę. Nierzadko w fabrykach
przedstawiciele domagali się zatrudniano dzieci, które miały jeszcze niższą stawkę. Pomimo że pracowni-
między innymi prawa wyborczego
dla wszystkich mężczyzn, cy obsługiwali niebezpieczne maszyny, nie byli ubezpieczeni. Jeśli jakiemuś
niezależnie od stanu majątkowego. robotnikowi zdarzył się wypadek, nie dostawał on żadnego odszkodowania.
Powyżej: zamieszki z udziałem Niezdolni do pracy zasilali szeregi bezrobotnych. Ludzie godzili się na takie
czartystów.
warunki, gdyż bali się utraty źródła dochodu. Wiedzieli, że pod fabryką usta-
wiają się kolejki chętnych na ich miejsce.
Wyzysk pracowników przez fabrykantów prowadził do napięć społecznych.
Robotnicy organizowali manifestacje i strajki, by wymusić korzystne dla siebie
Związek zawodowy – organizacja
zrzeszająca pracowników podobnego zmiany w prawie. Zwykle były one krwawo tłumione przez wojsko. Protesty
fachu, powołana w celu ochrony ich wybuchały na coraz większą skalę i z czasem zmusiły władze do ustępstw. Za-
interesów. częto zezwalać między innymi na tworzenie związków zawodowych.
Warunki życia dzieci w Manchesterze w Anglii
1 Prostytuować się – oferować stosunki Ktokolwiek przechadzał się po biedniejszych dzielnicach Manchesteru, ktokol-
seksualne za pieniądze. wiek, szczególnie w niedzielę, zapuszczał się w to mrowisko, dziwił się zapewne
na widok takiej liczby dzieci biegających boso, w podartych koszulach, umorusa-
nych i źle uczesanych. Te dzieci między drugim a dziesiątym rokiem życia tłoczą
się wszędzie, obierają sobie za miejsca zabaw śmietniki i błotniste kałuże. […]
Tak przebiega dzieciństwo, z dala od kościoła, szkoły, bez jakiejkolwiek opieki.
Te dzieci są wolne, jednak każdy dzień tej wolności przybliża do zgubnego jutra.
Począwszy od osiągnięcia wieku sześciu lat dzieci są już wysyłane przez ro-
dziców do pracy w mieście. Z reguły mogą do domu nie wracać bez pieniędzy.
Zaczepiają ludzi, żebrząc o jałmużnę, szukają jakiejkolwiek pracy, a już w wie-
ku dwunastu lat niektóre decydują się kraść i prostytuować . Ich los wydaje się
1
z góry przesądzony.
Słabo opłacani robotnicy
żyli w ubogich dzielnicach. Źródło: Eugène Buret o warunkach życia dzieci w Manchesterze
Charakterystycznym elementem w pierwszej połowie XIX wieku, w: Wiek XIX w źródłach…
tych miejsc były nędzne domy,
tak zwane slumsy [czyt. slamsy]. Wymień problemy, z którymi musiały się mierzyć dzieci robotników w XIX w.
26
02.06.2020 10:20:14
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 26 02.06.2020 10:20:14
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 26
