Page 29 - historia 7

Socjalizm

Wczesny kapitalizm niósł ze sobą wiele zagrożeń. Silniejsi
i bogatsi wykorzystywali słabszych i biedniejszych. Ideolo-
gią ludzi zamożnych, przedsiębiorczych był liberalizm,
który zapewniał najlepsze warunki do prowadzenia dzia-
łalności gospodarczej. W sferze społeczno-ekonomicznej
zakładał on między innymi nienaruszalność własności pry-
watnej. Wysunął też postulat nieangażowania się państwa
w stosunki między kapitalistami a robotnikami. Nie miał
szans, by stać się ideologią robotników. Nie mógł nią być
też konserwatyzm. Jego zwolennicy z różnych powodów
sprzeciwiali się industrializacji. Z reguły nie podnosili jed-
nak kwestii społecznych.
Pojawili się jednak ludzie, którzy zaczęli głośno mó-
wić o sprawach ważnych dla robotników i wspierać ich
walkę o lepsze warunki bytowe. Były to na ogół osoby
wykształcone: filozofowie, uczeni, duchowni, publicyści
oraz niektórzy fabrykanci. Tak narodził się socjalizm
– ideologia, która nad sprawy jednostki przedkładała
interesy wspólnoty, przede wszystkim robotników. So-
cjaliści uważali ustrój kapitalistyczny za niesprawiedliwy.
Dążyli do jego gruntownej, ale pokojowej przebudowy.
Chcieli stworzyć taki system, w którym wszyscy byliby
równi i dzielili się sprawiedliwie wytworzonymi dobrami. Karykatura pt. Piramida systemu kapitalistycznego
Wierzyli, że kapitaliści poprą te dążenia i podzielą się przedstawia nierówności społeczne w systemie
kapitalistycznym. Po raz pierwszy zamieszczono
z robotnikami większą częścią swoich dochodów. ją na początku XX w. w amerykańskiej gazecie robotniczej,
Zwolennicy socjalizmu organizowali związki zawo- a potem wielokrotnie reprodukowano.
dowe i żądali wprowadzenia prawa, które określałoby
warunki i regulowało czas pracy w fabrykach. Domagali
się zapewnienia robotnikom godziwych mieszkań i opie- 1. Na każdym poziomie piramidy umieszczono hasła w języku
ki zdrowotnej, a także wprowadzenia systemu pomocy angielskim, charakteryzujące rolę społeczną poszczególnych
socjalnej. Szczególną uwagę zwracali na konieczność re- grup. Przetłumacz je i na tej podstawie nazwij przedstawione
warstwy społeczne.
gulacji czasu pracy dzieci oraz zapewnienia im dostępu
do edukacji. Postulaty te zostały w większości zrealizowa- 2. Jaki problem poruszył autor karykatury? Czy była to kwestia
ważna z punktu widzenia robotników?
ne dopiero w drugiej połowie XIX w.
3. Które warstwy społeczne zostały ukazane w negatywnym
Poglądy Marksa i Engelsa świetle? Czy autor, twoim zdaniem, był sprawiedliwy
w ocenie? Uzasadnij odpowiedź.
Największy wpływ na ukształtowanie socjalizmu mieli Przypomnij, jak wyglądała drabina feudalna w czasach
dwaj niemieccy myśliciele: Karol Marks i jego bliski 4. średniowiecza. Wymień podobieństwa i różnice, jakie
współpracownik Fryderyk Engels. Byli oni autorami zauważasz.
opublikowanego w 1848 r. Manifestu partii komunistycznej, 5. Wyjaśnij, co symbolizuje czerwony sztandar trzymany
w którym przedstawili swoje poglądy. Marks i Engels po- przez robotników ukazanych w dolnej części karykatury.
strzegali kapitalizm jako ustrój niesprawiedliwy społecznie. Poszukaj informacji na ten temat.

27

02.06.2020 10:20:14
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 27 02.06.2020 10:20:14
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 27