Page 53 - historia 7

Skutki powstania listopadowego Stan wojenny – sytuacja
nadzwyczajna, w której ogranicza się
Po klęsce powstania listopadowego car Mikołaj I ograniczył samodzielność prawa i wolności obywatelskie.
Królestwa Polskiego. Władca zlikwidował konstytucję, a w jej miejsce usta- Rusyfikacja – narzucanie języka
nowił w 1832 r. Statut Organiczny. Zlikwidowano polski sejm i wojsko, i kultury rosyjskiej.
a wyższe urzędy w administracji obsadzano Rosjanami. Funkcję namiestnika
objął Iwan Paskiewicz – zdobywca Warszawy. W czasach jego rządów w Kró-
lestwie obowiązywał stan wojenny. Wojskowi przejęli kontrolę nad admini-
stracją. Nasilono cenzurę i policyjny nadzór nad społeczeństwem.
Dotkliwym ciosem dla polskiej nauki i kultury było zamknięcie polskich
uniwersytetów w Wilnie i Warszawie oraz Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Szkoły na ziemiach zabranych poddano rusyfikacji. W miejsce likwidowa-
nych polskich placówek powstawały rosyjskie, w których naukę prowadzono
w języku rosyjskim. Zaborca uderzył też w ostoję polskości – Kościół katolicki.
Władze zamykały klasztory, a urzędnicy coraz częściej decydowali o obsadza- W latach 1832–1834 na rozkaz
niu stanowisk kościelnych. cara wybudowano Cytadelę
Surowe represje spotkały uczestników powstania. Oficerowie i politycy Warszawską. Twierdza miała
zostali aresztowani, a następnie skazani na kary więzienia, ciężkich robót albo zapewnić Rosjanom kontrolę
nad miastem. Urządzono w niej
zesłani w głąb Rosji. Ich majątki skonfiskowano. Szeregowych żołnierzy wcie- więzienie śledcze. Powyżej: Brama
lono do armii rosyjskiej. Straceń w Cytadeli Warszawskiej,
w pobliżu której dokonywano
egzekucji więźniów.

W skrócie

29 listopada 1830 r. – wybuch powstania listopadowego. Powstańczy sztandar

Styczeń 1831 r. – detronizacja cara Mikołaja I przez sejm Królestwa
Polskiego i początek wojny polsko-rosyjskiej.

Nierozstrzygnięta bitwa pod Grochowem i porażka polskiej armii
pod Ostrołęką. Kapitulacja Warszawy we wrześniu 1831 r.

Ograniczenie samodzielności Królestwa Polskiego po powstaniu
listopadowym i wprowadzenie stanu wojennego. Rusyfikacja szkolnictwa
na ziemiach zabranych.

Czy już umiesz?
W czasie powstania Polacy umieszczali
na chorągwiach hasło: Za naszą i wa-
1 Przedstaw przyczyny wybuchu powstania listopadowego. szą wolność – po polsku i po rosyjsku.
Następnie wbijali je w ziemię i pozosta-
2 Jakie były przyczyny klęski zrywu z lat 1830–1831? Które z nich uważasz
za najważniejsze? wiali żołnierzom rosyjskim. W ten spo-
sób zamierzali uświadomić Rosjanom,
3 Porównaj charakter zmagań powstańczych w Królestwie Polskim i na Litwie. że powstanie nie jest skierowane prze-
ciwko ich narodowi, ale przeciw car-
4 Wymień skutki powstania.
skiemu despotyzmowi. Sztandar z tym
5 Jaka nauka dla nas, współczesnych Polaków, płynie z lekcji o powstaniu napisem można zobaczyć w Muzeum
listopadowym? Wojska Polskiego w Warszawie.

51

02.06.2020 10:20:50
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 51
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 51 02.06.2020 10:20:50