Page 120 - historia 8
P. 120

Spory Izraela z państwami arabskimi

                                            Pomimo  zakończenia walk żaden arabski kraj nie uznał istnienia państwa
                                            Izrael. W regionie ciągle utrzymywał się stan napięcia. W latach 1956–1985
                                            doszło do kilku wojen izraelsko-arabskich. Ich przyczynami były: negatywny
                                            stosunek  krajów  ościennych  do  Izraela,  nierozwiązana  kwestia  palestyńska
                                            i konflikt o Kanał Sueski. Ten ostatni spór dotyczył ważnego szlaku transpor-
                                            towego, do którego Egipt ograniczał Izraelowi dostęp.
                                               Z konfliktów tych Żydzi wychodzili obronną ręką. Najbardziej spektaku-
                                            larne było zwycięstwo w wojnie sześciodniowej w 1967 r. W ciągu sześciu
                                            dni armia izraelska rozgromiła siły egipskie, jordańskie i syryjskie, znacznie
                                            ustępujące  jej  pod  względem  wyposażenia.  Pod  okupacją  Izraela  znalazła
                                            się pozostała część Palestyny (m.in. Zachodni Brzeg Jordanu i Strefa Gazy)
                                            oraz egipski półwysep Synaj. Dzięki mediacji ONZ zawarto rozejm.
                                               Pewien  przełom  w  relacjach  arabsko-żydowskich  nastąpił  w  1978  r.
        Izraelscy żołnierze podczas         Na mocy porozumienia zawartego w Camp David [czyt. kamp dejwid] w Wa-
        wojny sześciodniowej – okładka
        włoskiego tygodnika „Epoca”         szyngtonie Egipt – najsilniejsze państwo arabskie – uznał istnienie Izraela.
        [czyt. epoka] z 1967 r.             Umożliwił statkom izraelskim żeglugę przez Kanał Sueski. Natomiast Żydzi
                                            zobowiązali się zwrócić Egiptowi półwysep Synaj.

                                                   Kwestia palestyńska
                                            Zajęcie całej Palestyny przez Izrael w 1967 r. uniemożliwiło budowę państwa
                                            arabskiego na tym obszarze. Palestyńczycy nie porzucili jednak myśli o nie-
                                            podległości. Ich walką narodowowyzwoleńczą kierowała utworzona w 1964 r.
                                            Organizacja Wyzwolenia Palestyny (w skrócie: OWP). Na jej czele stał
                                            Jasir [czyt. jas-ir] Arafat. OWP organizowała ze swoich baz w państwach
                                            arabskich,  m.in.  z  Jordanii  i  Libanu,  wypady  zbrojne  na  terytorium  Izra-
                                            ela. W odwecie armia izraelska atakowała obozy uchodźców palestyńskich.
                                            To nasilało niepokoje w regionie. Ugrupowania związane z OWP dopuściły
        Jasir Arafat kierował OWP           się licznych akcji terrorystycznych przeciwko Żydom na terenie Izraela oraz
        od lat 60. aż do śmierci w 2004 r.   poza  jego  granicami.  Z  tego  powodu  izraelski  rząd  w  Tel  Awiwie  uważał
        Początkowo wspierał działania
        terrorystyczne przeciwko Izraelowi.   OWP za organizację terrorystyczną.
        Z czasem zaangażował się               W  1988  r.  wybuchła  tak  zwana  intifada  –  powstanie  Palestyńczyków
        w proces pokojowy. W 1994 r. stanął   w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu Jordanu. Zwróciło ono uwagę świata
        na czele Autonomii Palestyńskiej.   na sprawę Palestyny i skłoniło Izrael do rozpoczęcia dialogu z OWP. W 1993 r.
        W tym samym roku otrzymał
        Pokojową Nagrodę Nobla. Został      dzięki mediacji międzynarodowej Jasir Arafat i premier Izraela Izaak Rabin
        nią uhonorowany wraz z politykami   podpisali porozumienie w Oslo. Na jego mocy powstała namiastka państwa
        izraelskimi – Izaakiem Rabinem      palestyńskiego – Autonomia Palestyńska. W wyniku kolejnych pertraktacji
        i Szimonem Peresem.
                                            objęła ona Zachodni Brzeg Jordanu (z wyłączeniem Jerozolimy) i Strefę Gazy.
                                            W latach 90. XX w. i w pierwszej dekadzie XXI w. Autonomia Palestyńska
        Hamas – Islamski Ruch Oporu –
        radykalna organizacja, której celem   i Izrael kontynuowały rozmowy na temat budowy państwa palestyńskiego. Jed-
        jest zniszczenie Izraela i stworzenie   nak nie przyniosły one rezultatów. Prowadzenie dialogu utrudnia działalność
        palestyńskiego państwa opartego     palestyńskich organizacji terrorystycznych. Jedną z nich jest Hamas wspierany
        na religii islamu.                  finansowo przez niektóre kraje arabskie.

                                       118
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125