Page 125 - historia 8

„Rewolucja kulturalna” Mao

Po niepowodzeniach „wielkiego skoku” Mao na pewien czas utracił kontrolę
nad partią. Odzyskał ją w pełni dopiero w 1966 r. dzięki poparciu armii.
Wówczas zapoczątkował „rewolucję kulturalną”. Jej celem było zniszcze-
nie starego porządku i narodziny nowego społeczeństwa. W praktyce chodzi-
ło o likwidację przeciwników dyktatora w partii. Ten cel realizowali studenci
skupieni w Czerwonej Gwardii. Członkowie tej organizacji młodzieżowej
byli fanatycznymi zwolennikami Mao. W całym kraju organizowali demon-
stracje przeciw „wrogom ludu” – intelektualistom, urzędnikom i lokalnym
działaczom partii. Ofiary publicznie upokarzano, torturowano i mordowano.
Represjom towarzyszyło niszczenie zabytków chińskiej kultury.
„Rewolucja kulturalna” Mao doprowadziła kraj na krawędź wojny do-
mowej. Działaniom bojówek młodzieżowych przeciwstawili się bowiem lo-
kalni działacze komunistyczni, robotnicy i chłopi. W wielu regionach państwa
doszło do walk. Dopiero armia opanowała sytuację. W 1968 r. ogłoszono Mao oczekiwał bezwzględnego
zakończenie „rewolucji kulturalnej”; choć w łagodniejszej formie trwała ona posłuszeństwa od obywateli
Chin. Powyżej: uczniowie
aż do śmierci Mao w 1976 r. Rewolucja umocniła pozycję przywódcy. Nieste- recytują fragmenty z tak zwanej
ty jej koszty były olbrzymie – śmierć setek tysięcy ludzi i zniszczenia. czerwonej książeczki, w której
przywódca zebrał swoje myśli.
Chiny po śmierci Mao Członkowie Czerwonej Gwardii
uczyli się książeczki na pamięć
Po śmierci Mao władzę w kraju przejął jego partyjny przeciwnik Deng Xia- i zmuszali do jej studiowania
oping [czyt. siaoping]. Przeprowadził on reformy zmierzające do urynko- całe społeczeństwo.
wienia gospodarki. Zezwolono na indywidualną własność ziemi i środków
produkcji. W ramach programu realizowanego pod hasłem otwarcia się Chin
na świat umożliwiono firmom zagranicznym inwestowanie w ChRL. Zmia-
ny te doprowadziły do szybkiego rozwoju ekonomicznego. Pomimo reform
gospodarczych Xiaoping i jego następcy utrzymali totalitarny reżim. Rząd
sprzeciwiał się demokratyzacji kraju i łamał wolności obywatelskie. W ostat-
nim czasie w ChRL nasiliły się prześladowania na tle religijnym. Dotknęły
one zwłaszcza chińskich chrześcijan i muzułmanów.

Wiosną 1989 r. komuniści brutalnie
stłumili demonstracje studenckie
w Pekinie i innych miastach Chin.
Protestujący domagali się wolności
i demokracji. W odpowiedzi rząd
wysłał wojsko. Dnia 4 czerwca
1989 r. na placu Tian’anmen
(Niebiańskiego Spokoju) w Pekinie
demonstrantów rozjechały
czołgi, ostrzelano ich też z broni
maszynowej. Zginęło kilka tysięcy
osób. Obok: mężczyzna blokuje
przejazd czołgom na arterii
prowadzącej na plac Tian'anmen.
Losy mężczyzny są nieznane.

123