Page 201 - historia 8

Sztuki plastyczne i rzeźba

Po okresie socrealizmu sztukę plastyczną lat 50. XX w. zdominowało malar-
stwo abstrakcjonistyczne. Najwybitniejszym przedstawicielem tego kie-
runku był Władysław Strzemiński. Do popularnych form wykorzystywanych
przez artystów należały kolaże i malarstwo materii, w którym za tworzywo
służyły materiały tradycyjnie uważane za niemalarskie, m.in. piasek, blacha
i gips. W latach 60. rozwijała się sztuka o metaforycznej wymowie. Wybitnym
przedstawicielem tego nurtu był rzeźbiarz Władysław Hasior. Jego dzieła –
tworzone ze zniszczonych przedmiotów i z różnych tworzyw – zyskiwały nie-
oczekiwane znaczenie przenośne.
Na szczególną uwagę zasługuje także polska szkoła plakatu. Polscy ar-
tyści plakaciści byli oszczędni w środkach, umiejętnie operowali przenośnią,
symbolem i skrótem myślowym. Pod tym względem inspirowali grafików Zdzisław Beksiński, grafika AA83,
z Europy Zachodniej. Do najwybitniejszych przedstawicieli polskiej szkoły katedra
plakatu należeli Henryk Tomaszewski, Józef Mroszczak i Jan Lenica.
Własną artystyczną drogą podążał malarz, fotografik, grafik i rzeźbiarz
Zdzisław Beksiński. Tworzył obrazy pełne niepokoju, utrzymane w konwen-
cji surrealizmu. Często przedstawiał na nich fantastyczne zjawy pochodzące
z ludzkiej podświadomości.

Muzyka poważna i jazz
W latach 50. i 60. XX w. nastąpił przełom w muzyce poważnej. Kompo-
zytorzy – Krzysztof Penderecki i Henryk Mikołaj Górecki – stanęli w jednym
szeregu z wybitnymi osobistościami światowej awangardy. O wysokiej pozycji
polskich twórców świadczyły liczne sukcesy w Międzynarodowej Trybunie
Kompozytorów UNESCO. Nagrody w tym prestiżowym konkursie trzy-
krotnie otrzymał Witold Lutosławski (m.in. za Muzykę żałobną). Swoją karierę
muzyczną rozwijali wybitni twórcy muzyki filmowej, tacy jak Andrzej Kury-
lewicz czy Michał Lorenc. Międzynarodową sławę zdobył Wojciech Kilar.
Jego muzykę można usłyszeć w wielu filmach, np. Ziemia obiecana Andrzeja
Wajdy, Dracula [czyt. drakula] Francisa Forda Coppoli [czyt. fransisa forda
kopoli] czy Pianista Romana Polańskiego.
W 1955 r. wznowiono organizowany jeszcze przed wojną Międzynaro-
dowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina – jeden z najbardziej
prestiżowych konkursów wykonawczych. Rok później zorganizowano I Mię-
dzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Jest on
przeglądem najnowszej twórczości kompozytorskiej.
Na wysokim poziomie stał polski jazz. Największą karierę na świecie
zrobił wybitny pianista i kompozytor Krzysztof Komeda. Jego Kołysanka – O wydarzeniach kulturalnych
utwór napisany do hollywoodzkiej produkcji Dziecko Rosemary [czyt. ruzmery] w Polsce informowały oryginalne
w reżyserii Polańskiego – stała się międzynarodowym standardem jazzowym. plakaty polskich grafików. Powyżej:
afisz Rosława Szaybo [czyt. szajbo],
Solistów i zespoły światowej sławy przyciągał festiwal Jazz Jamboree [czyt. jednego z twórców polskiej szkoły
dżembori] organizowany w Warszawie od 1958 r. plakatu.

199