Page 69 - historia 8
P. 69
2.4 Walka i opór w okupowanym kraju
NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XX XXI
wieki
14 lutego 1942 r. – utworzenie 1943–1946 – mordy dokonane przez ukraińskich nacjonalistów
Armii Krajowej na polskiej ludności na Wołyniu i w Galicji Wschodniej
Podejmij temat z Wymień cele rządu RP na uchodźstwie.
Organizacje konspiracyjne na ziemiach polskich
Klęska Polski w 1939 r. nie oznaczała złamania polskiego oporu wobec na- Dywersja – działania wojenne
jeźdźców. W pierwszych miesiącach okupacji lawinowo powstawały organi- wymierzone w okupanta, które miały
zacje konspiracyjne. Jeszcze przed upadkiem Warszawy oficerowie WP utwo- na celu wprowadzenie zamieszania
rzyli podziemną (czyli działającą w ukryciu) organizację wojskową – Służbę w jego systemie dowodzenia oraz
uniemożliwienie mu realizacji
Zwycięstwu Polski. W listopadzie 1939 r. w jej miejsce powstał Związek zamiarów.
Walki Zbrojnej (w skrócie: ZWZ). Stanowił część Polskich Sił Zbrojnych
i podlegał Naczelnemu Wodzowi gen. Władysławowi Sikorskiemu. Celem Sabotaż – zakłócanie pracy przez jej
umyślne niewykonanie, wykonywanie
ZWZ było prowadzenie walki z okupantami na obszarze całego kraju i odzy- wadliwe, uszkadzanie urządzeń
skanie niepodległości. W czerwcu 1940 r. gen. Stefan Rowecki „Grot” sta- czy niszczenie zakładów o dużym
nął na czele Komendy Głównej ZWZ. W jej skład wchodziły między innymi znaczeniu gospodarczym; ukryte lub
oddziały odpowiedzialne za prowadzenie wrogiej w stosunku do okupantów zamaskowane działania mające
działalności: wywiadowczej, informacyjnej, propagandowej, a przede wszyst- na celu dezorganizację działań
kim – dywersyjnej i sabotażowej. okupanta i przeszkodzenie w realizacji
jego planów.
Również poszczególne środowiska polityczne tworzyły organizacje zbroj-
ne. Z ramienia Stronnictwa Ludowego (SL) powstały Bataliony Chłopskie
(BCh). Z prawicowym Stronnictwem Narodowym (SN) była zaś związana
Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW). Własne oddziały utworzyła
Polska Partia Socjalistyczna (walczyły one w szeregach ZWZ). Tradycję Związ-
ku Harcerstwa Polskiego kontynuowały Szare Szeregi i Hufce Polskie.
W 1942 r. gen. Władysław Sikorski nakazał wszystkim organizacjom kon-
spiracyjnym wstąpienie do ZWZ. Sam Związek 14 lutego 1942 r. przemiano-
wano na Armię Krajową (AK). AK organizowała opór przeciw Niemcom
i podejmowała akcje bojowe. Rozpoczęła też przygotowania do powstania
powszechnego. Miało ono wybuchnąć w dogodnym momencie, np. w chwili
załamania się Wehrmachtu. Do AK przyłączyło się wiele organizacji (m.in.
część NOW i BCh). W połowie 1944 r. AK liczyła już ponad 300 tysięcy
żołnierzy. Była to największa podziemna organizacja w okupowanej Euro-
pie. Pomimo rozkazu Naczelnego Wodza nie wszystkie organizacje wstąpiły Napis Pawiak pomścimy
– umieszczony na tablicy
do Armii Krajowej, choć z nią współpracowały. Taką niezależną od AK orga- ogłoszeniowej przez harcerzy
nizacją były utworzone w 1942 r. Narodowe Siły Zbrojne (NSZ). Szarych Szeregów
67