Page 65 - historia 8

Związek Patriotów Polskich

Stalin – jeszcze przed zerwaniem stosunków dyplomatycz-
nych z rządem RP na emigracji – przystąpił do tworze-
nia podporządkowanych sowieckim interesom polskich
organizacji i polskiej armii. Miały one stanowić konku-
rencję dla rządu RP w Londynie i umożliwić Sowietom
uzależnienie Polski od ZSRS. Jedną z takich organizacji
był założony w Moskwie Związek Patriotów Polskich
(w skrócie: ZPP). Zdominowali go polscy komuniści lo-
jalni wobec Stalina. Organizacja opowiadała się za walką
zbrojną z Niemcami. Popierała sojusz z ZSRS i oparcie
wschodniej granicy Polski na linii Curzona.
Od maja 1943 r. ZPP współorganizował powoła-
nie I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
pod dowództwem gen. Zygmunta Berlinga. W jej skła-
dzie znaleźli się polscy obywatele deportowani do Związ-
ku Sowieckiego. W 1944 r. powstały I i II Armia Wojska
Polskiego, które walczyły u boku Sowietów na froncie Przysięga żołnierzy I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
wschodnim. 15 lipca 1943 r. w Sielcach nad Oką w ZSRS

Śmierć Sikorskiego. Sprawa polska
na konferencji w Teheranie
Zerwanie przez ZSRS stosunków z rządem na uchodź-
stwie było ciężkim ciosem dla naszej sprawy. Ale na tym
nie kończyły się nieszczęścia. Dnia 4 lipca 1943 r. w kata-
strofie lotniczej koło Gibraltaru zginął gen. Sikorski – mąż
stanu, polityk cieszący się wielkim poważaniem w kraju
i wśród aliantów zachodnich. Po jego śmierci premierem
rządu został polityk Stronnictwa Ludowego i dotych-
czasowy wicepremier Stanisław Mikołajczyk. Nato-
miast stanowisko Naczelnego Wodza objął po Sikorskim
gen. Kazimierz Sosnkowski – dawny współpracownik
Józefa Piłsudskiego, żołnierz Legionów Polskich i uczest-
nik wojny obronnej 1939 r.
Śmierć gen. Sikorskiego osłabiła pozycję rządu pol-
skiego przed konferencją Wielkiej Trójki w Teheranie.
Zorganizowano ją na przełomie listopada i grudnia
1943 r. Churchill i Roosevelt razem ze Stalinem posta-
nowili, że wschodnia granica Polski powinna przebiegać
wzdłuż linii Curzona. Jako rekompensatę za utracone
ziemie na wschodzie nasz kraj miał otrzymać obszary
niemieckie do linii Odry oraz Prusy Wschodnie. O usta- Churchill do Polski: Spodoba ci się tutaj. Brytyjska karykatura
leniach tych nie poinformowano rządu polskiego. opublikowana po konferencji w Teheranie.

63