Page 71 - kl 6 cz 1
P. 71

1.   Oblicz ilorazy. Tam, gdzie jest to możliwe, skracaj przed pomnożeniem.
                                            9
                                                                     1
                                                                                              2
                  3
               a)   : 5                 b)  10  : 6              c  )  3  : 6             d) 4  : 12
                                                                                              7
                  5
                                                                     2
                  7                         8                        2                        1
                     : 3                       : 4                  2  : 5                   3  : 21
                  9                        11                        3                        9
                                                                                                4
                                                                     3
                  5  : 8                   6  : 12                  3  : 8                   10  : 9
                  7
                                           7
                                                                                                5
                                                                     4
                  3                        12                        3                        5
                     : 7                       : 8                  4  : 4                   5  : 15
                  4                        13                        8                        8
                                                                                              3
                                                                      7
                  5  : 6                   25  : 10                 1 10  : 5                3  : 32
                                                                                              7
                                           31
                  6
          Poznamy teraz nowe pojęcie – odwrotność liczby.
          Będziemy je wykorzystywać do dzielenia ułamków zwykłych.
                                3
                                                      1
                                             4
          Odwrotnością liczby   jest liczba   (czyli 1 ).
                                4
                                                      3
                                             3
                                1
                                             7
          Odwrotnością liczby   jest liczba   (czyli 7).
                                             1
                                7
                                        5
                                                     1
          Odwrotnością liczby 5 (czyli  ) jest liczba  .                                 Aby znaleźć odwrotność liczby
                                                     5
                                        1
                                 1       31              6                               mieszanej, najpierw należy ją za­
          Odwrotnością liczby 5  (czyli     ) jest liczba   .
                                 6        6             31                               mienić na ułamek niewłaściwy.
          Jeżeli w ułamku zamienimy miejscami licznik z mianownikiem, to otrzymamy odwrotność ułamka.
                                                            3 4
          Mówimy, że dany ułamek i jego odwrotność (np.   i  ) to liczby odwrotne.
                                                            4 3
          2.   Podaj odwrotności liczb.
                                                                                              2
                                                                                                   3
                                           1 1 1
                  2
                                                                                                       1
                         4
               a)  ,   8  ,  ,   7      b)  ,  ,  ,   1          c  ) 6, 4, 20, 3         d) 2 , 4 , 5 , 3 5
                  7 11 9 15
                                           5 9 2 13
                                                                                              3
                                                                                                       8
                                                                                                   5
                                                                                                           7
          Przejdźmy teraz do dzielenia ułamka przez ułamek. Jak można zilustrować takie działanie?
           1
                                                                   3
          1  kwadratu podzielono na ćwiartki.                    2  koła podzielono na części ósme.
           2
                                                                   4
          Ile części otrzymano?                                  Ile części otrzymano?
           1    2         5
           3    4         6
               1
           1
                                                                      1
                                                                   3
          1  :   = 6                                             2  :   = 22
           2   4                                                   4  8
                                                                                  69
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76